никто́ мест. ніхто́ (род., вин. ніко́га, дат. ніко́му, твор. нікі́м, пред. ні аб кім);

никто́ ино́й (друго́й) ніхто́ і́ншы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

все мест. усе́ (род., пред. усі́х, дат. усі́м, вин. усі́х, усе́, твор. усі́мі); ед., см. весь​I, всё​I, вся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мы мест. мы (род., вин., пред. нас, дат. нам, твор. на́мі); ед., см. я;

мы перевы́полнили план мы перавы́каналі план.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

он мест., м. ён (род., вин. яго́, дат. яму́, твор., пред. ім); мн., см. они́;

его́ нет до́ма яго́ няма́ до́ма.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ком​II мест., пред., см. кто;

не́ о ком няма́ аб кім (пра каго́);

ни о ком ні аб кім (ні пра каго́).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́рад I предлог с твор.

1. в разн. знач. пе́ред, пред;

п. ле́сам — пе́ред ле́сом;

не адступа́ць п. ця́жкасцямі — не отступа́ть пе́ред тру́дностями;

2. (по сравнению) пе́ред, пред, в сравне́нии с;

яны́ нішто́ п. ім — они́ ничто́ пе́ред (в сравне́нии с) ним;

3. (во временном знач.) пре́жде (чего); (при обозначении времени действия — ещё) на;

п. усі́м — пре́жде всего́;

п. за́хадам со́нца — на зака́те (со́лнца)

пе́рад II, -ду сущ., м.

1. перёд; (в телеге, санях — ещё) передо́к;

п. суке́нкі — перёд пла́тья;

2. сапож. перёд

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы мест.

1. (при обозначении мн.) вы (род., вин., пред. вас, дат. вам, твор. ва́мі); ед., см. ты;

мы по́мним о вас, друзья́ мы по́мнім пра вас, сябры́;

2. (вежливая форма обращения) вы (род., вин., пред. вас, дат. вам, твор. ва́мі);

мы ждём вас, това́рищ мы чака́ем вас, тава́рыш;

◊

быть на вы быць на вы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пе́рад ’пярэдняя частка чаго-небудзь’, перада́, перадок, пірадок, пэрэдо́к, пырыдо́к, пярадок ’тс’ (ТСБМ, Др.-Падб., Бір. Дзярж., Сцяшк. Сл., Бес., Нас., Шат., Сл. ПЗБ, ТС; Варл.; Карскі 2-3, 438); перадок, пірадо́к ’кароценькая лавачка перад сталом’ (віц., Шн. 3; Касп.), пірядок ’невялікі ўслон’ (Сл. ПЗБ), перады́ ’перад бота, кашулі’ (вільн., Сл. ПЗБ); пе́рад ’адборнае, перадавое зерне’ (раг., паст., Сл. ПЗБ; мін., маг., гом., ЛА, 2); пе́рад(а) ’спераду’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ; Варл.), ’напярэдадні’ (віл., лід., Сл. ПЗБ), ’уперад, раней, у мінулым’ (маладз., Жыв. сл.), пе́рат ’у параўнанні з…’ (зэльв., Жыв. сл.), пе́радам ’даўней, калісьці’ (Сцяшк. Сл.), перад ’пад’ (ТС), пе́рад пе́радам ’перад сабой’ (Ян.). Укр., рус. пе́ред, стараж.-рус. передь, польск. przed(e), в.-луж. před, н.-луж. pśed, чэш. před, славац. pred, славен. prêd, pred‑, серб.-харв. пред(а), макед., балг. пред, ст.-слав. прѣдъ. Прасл. *per‑dъ, першая частка якога генетычна ўзыходзіць да і.-е. *per‑ (авест. parō ’спераду, перад’, ст.-грэч. πάρος ’наперад, раней’, ст.-інд. purā ’тс’, гоц. faúro, ням. vor ’перад’), а ‑dъ узята з *роdъ (Махэк₂, 491), альбо з і.-е. *dhē (Бернекер, KZ, 57, 240); Вондрак (Vergl. gr., 2, 298), а яшчэ раней Зубаты (IF–Anzeiger, 22, 57) у якасці такой узмацняльнай часціцы прыводзяць ст.-інд. bahirdhā ’без’ /bahir; Станг (ScSl, 3, 236) супастаўляе ‑dъ у прасл. nadъ, podъ, perdъ, zadъ з прус. ‑dau: pirsdau ’перад’, sirsdau ’сярод’, pansdau ’потым’ (ESSJ, 1, 127–128). Для перадок — прасл. *perdъkъ. Сюды ж перадавы́ ’плытагон, які кіруе плытом’ (віл., віц., Нар. лекс.); перадаво́е, перэдовое, перэдко́вое, перэдко́вэ ’лепшае зерне’ (петрык., глус., лельч., ЛА, 2); перадаві́к ’той, хто дасягнуў найбольшых вынікаў у сваёй дзейнасці (ТСБМ) < рус. передовик ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вся мест. уся́ (род., дат., пред. усёй, вин. усю́, твор. усёй, усёю); мн., см. все;

во всю мочь на ўсю моц (сі́лу);

всё и вся ўсё і ўся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ничто́ мест. нішто́ (род. нічо́га, дат. нічо́му, вин. нішто́, твор. нічы́м, пред. ні аб чым);

◊

ничто́ ино́е (друго́е) нішто́ і́ншае;

реши́тельно ничего́ ні́чым-нічо́га, абсалю́тна нічо́га, анічагу́ткі;

ничего́ подо́бного нічо́га падо́бнага.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)