паўперыза́цыя, ‑і, ж.

Кніжн. Масавае збядненне працоўных ва ўмовах класавага грамадства, заснаванага на эксплуатацыі. Паўперызацыя сялянства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каму́на, -ы, мн. -ы, -му́н, ж.

1. Калектыў людзей, якія аб’ядналіся для супольнага жыцця пры абагуленні маёмасці і працы.

Жыць камунай.

Працоўная к.

2. Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў некаторых краінах.

○

Парыжская камуна — рэвалюцыйны ўрад паўстанцкіх працоўных мас у Парыжы ў 1871 г.; першая спроба ўстанаўлення дыктатуры пралетарыяту.

|| прым. камуна́льны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Камунальныя выбары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непрацо́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не належыць да ліку працоўных; эксплуататарскі.

2. Які набываецца шляхам выкарыстання чужой працы. Непрацоўныя даходы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эксплуатава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., каго-што.

1. Падвяргаць эксплуатацыі. Капіталісты эксплуатуюць працоўных.

2. Рацыянальна выкарыстоўваць што‑н. Эксплуатаваць машыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мілітарыза́цыя, ‑і, ж.

Падпарадкаванне эканомікі, палітыкі і грамадскага жыцця ў капіталістычных краінах мэтам падрыхтоўкі захопніцкіх войнаў і падаўлення супраціўлення працоўных; павелічэнне колькасці арміі, узбраення.

[Фр. militarisation.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эксплуата́тар, ‑а, м.

Той, хто эксплуатуе працоўных, прысвойвае сабе вынікі чужой працы. Камсамол.. дапамагае партыі будаваць сацыялізм, ва ўсім свеце змагаецца супроць эксплуататараў. Бядуля.

[Фр. exploiteur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мальтузія́нства, ‑а, н.

Рэакцыйная тэорыя народанасельніцтва, створаная буржуазным эканамістам Мальтусам, згодна якой становішча працоўных вызначаецца не сацыяльнымі ўмовамі капіталістычнага ладу, а хуткім ростам колькасці насельніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засяда́цель, ‑я, м.

Выбарны прадстаўнік для ўдзелу ў рабоце якой‑н. установы ў дарэвалюцыйнай Расіі.

•••

Народны засядацель — выбарны прадстаўнік працоўных, які ўдзельнічае ў рабоце народнага суда.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

антыгума́нны, ‑ая, ‑ае.

Які пярэчыць прынцыпам гуманнасці, чалавечнасці. [Купала] выкрывае антыгуманную сутнасць сучаснага яму сацыяльна-палітычнага ладу, заснаванага на праве «сільнага» прыгнятаць «слабых», на пакутах мільёнаў працоўных. Івашын.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бланкі́зм, ‑у, м.

Дробнабуржуазная тэорыя звяржэння капіталізму шляхам рэвалюцыйнай змовы, без ўдзелу працоўных мас. Бланкізм заключаўся ў тым, што ён імкнуўся да захопу ўлады, апіраючыся на меншасць. Ленін.

[Па імені французскага рэвалюцыянера 19 ст. Луі Агюста Бланкі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)