падма́заць, -ма́жу, -ма́жаш, -ма́жа; -ма́ж; -ма́заны; зак.
1. што. Памазаць знізу або злёгку.
П. падшыпнікі.
П. скавараду.
2. перан., каго (што). Даць каму-н. хабар (разм.).
Не падмажаш — не паедзеш (прыказка).
|| незак. падма́зваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падма́званне, -я, н. і падма́зка, -і, ДМ -зцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
згнюсі́ць, згнюшу, згнюсіш, згнюсіць; зак., што.
Абл. Зглуміць, запэцкаць. Яшчэ і сама Тодарыха, замест таго каб паспачуваць Ганьцы ці памазаць ёй новую скібку, пасарамаціла яшчэ яе: — От бязрукая! Гэтакую скібку гэтак згнюсіць. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
обма́слить сов.
1. разг. пама́заць (ма́слам, але́ем);
2. (испачкать) прост. зашмальцава́ць, мног. пазашмальцо́ўваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ума́слить сов.
1. пама́заць, зма́заць ма́слам; (натереть) нама́заць ма́слам;
2. перен., разг. улаго́дзіць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ *Пачу́гаць, кам. почу́гаты ’памазаць’ (Жыв. нар. сл.).^Да па‑ (< прасл. po‑) і чу́гаць, генетычна роднаснага да ўкр. човгати(ся) ’шоргаць’, ’плесціся, цягнуцца’, польск. czołgać się ’паўзці’, каш. ćałgac sąy славен. солкае ’тс’, прасл. čblgati (sę) ’паўзці, рухацца, як плазуны’, да якога роднаснымі з’яўляюцца: літ. klägoti ’ісці цяжка апранутым’, англасакс. hylc ’паварот’, с.-ірл. celg ’хітрасць’, ’здрада’ < і.-е. *kelg‑ ’віцца’, ’паварот’ (SP, 2, 219; Трубачоў, Эт. сл., 4, 141).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падсмалі́ць 1, ‑смалю, ‑смоліш, ‑смоліць; зак., што.
Памазаць, насыціць смалой у асобных месцах; насмаліць дадаткова, яшчэ трохі. Падсмаліць дно лодкі. □ [Васіль:] — Пачакай.. Зараз толькі нос [чоўна] падсмалю, недзе тутака цякло... Савіцкі.
падсмалі́ць 2, ‑смалю, ‑смаліш, ‑смаліць; зак., каго-што.
Злёгку або дадаткова абпаліць агнём. Падсмаліць валасы. □ Стараючыся, каб як не падсмаліць вусоў, чалавек дакурвае да самых губ. Чорны. Стары перавярнуў кабанчыка дагары нагамі, каб добра падсмаліць падчаровак. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сма́зать сов.
1. пама́заць, зма́заць; (колёса — ещё) падма́заць;
2. перен., разг. (дать взятку) падма́заць (каго); даць подма́зку (каму);
3. перен. (сделать нечётким) зма́заць;
сма́зать вопро́с зма́заць пыта́нне;
4. (ударить) прост. ба́цнуць, хво́снуць, пля́снуць, пэ́цнуць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зма́заць, змажу, змажаш, змажа; зак., каго-што.
1. Пакрыць слоем чаго‑н. тлустага, вадкага; памазаць. Змазаць лыжы. Змазаць пісталет. □ Медсястра таропка змазала ёдам скуру навокал раны. М. Ткачоў.
2. Сцерці, размазаць (пра што‑н. намаляванае, напісанае і пад.). Змазаць фарбу рукой. // Зрабіць некантрастным, расплывістым (пераважна пры фатаграфаванні).
3. і без дап. Разм. груб. Моцна стукнуць (па твары, вуху і пад.). — Вось я ўжо калі-небудзь ды змажу,.. месца жывога на табе не пакіну. Лынькоў.
4. Разм. Запэцкаць, вымазаць што‑н. Змазаць сукенку.
5. Зрасходаваць на змазку, змазванне. Змазаць увесь дзёгаць.
6. перан. Разм. Пазбавіць эфекту; сапсаваць, звесці на нішто. [Міхась] думаў, што ўсе пачнуць хваліць хараство верша, захапляцца трапнасцю дэталей... Ажно гэты дзядзька Лявон змазаў усё. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)