Ніштава́ты ’нядрэнны, добры’ (Бір. дыс.). Гл. нішто́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
средне нареч., разг. сярэ́дне, та́к сабе, нішто́ сабе́, ніштава́та.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
За́ніц ’дарма’, ’многа’ (Шат.). Рус. (у Літве) за́ниц ’тс’ (< бел. ці польск.). З за ніц ’за нішто’; ніц < польск. nic ’нішто, нічога’. Націск на першым складзе можа ўказваць на польск. паходжанне слова ў цэлым.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ністо́жыць ’знішчаць’ (ТС). Відаць, з Зніштожыць з распадабненнем зычных, што ў сваю чаргу з нішто (гл.), г. зн. ’ператвараць у нішто’, аднак больш верагодна, што зыходнай формай было ст.-слав. ннчьтоѫе ’нічога’, адкуль і рус. дыял. нинтожить (КЭСРЯ, 465).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
анішто́, анічога, М ані аб чым; займ.
Разм. Зусім нішто, ні адзін прадмет.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перакрэ́сліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., што.
Закрэсліць зусім, цалкам або ў многіх месцах.
П. старонку. П. рукапіс. П. былое сяброўства (перан.: звесці на нішто яго ролю, значэнне).
|| незак. перакрэ́сліваць, -аю, -аеш, -ае; наз. перакрэ́сліванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
недурно́й
1. нядрэ́нны, няке́пскі, неблагі́; (ничего себе) нішто́ сабе́;
2. (о внешности) нябры́дкі; (красивый) прыго́жы; (ничего себе) нішто́ сабе́ (з тва́ру, з вы́гляду).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ничего́II нареч. нічо́га; (ладно) дармо́; (сносно) нішто́;
что с тобо́й? — Ничего́! што з табо́ю? — Нічо́га!;
прости́те, я вас побеспоко́ил! — Ничего́! дару́йце, я вас патурбава́ў! — Дармо́ (нічо́га)!;
ко́рмят там ничего́ ко́рмяць там нішто́;
◊
ничего́ себе́ нішто́ сабе́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заце́мрыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.
Разм. Зацямніць. Нашых песень, светлых думак Нішто не зацемрыць. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ні́шчыць ’даводзіць да галечы’ (Нас.), ’знішчаць, зніштажаць, губіць, спусташаць, прымяншаць’ (Гарэц.), ’спусташаць’ (Яруш.), ’знішчаць’ (Шат., Бяльк.), нішчыцца ’гінуць, прападаць’ (ТС), укр. нищити ’спусташаць, знішчаць’, польск. niszczyć ’ператвараць у нішто, марнаваць, знішчаць, спусташаць’. Выводзяць з прасл. *nīsti̯‑ (гл. нішчэ́ць) (Брукнер, 364; Фасмер, 3, 77), што ўзыходзіць да *ničьto, гл. нішто (ESSJ SG, 2, 489).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)