замо́жнік, ‑а, м.
Разм. Заможны чалавек; багацей. Адны ішлі на чыгунку — а яна праходзіла тут непадалёку — рамонтнымі рабочымі, другія складалі кадры батракоў і служачых у заможнікаў-кулакоў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіняво́кі, ‑ая, ‑ае.
З сінімі вачыма. У.. [Васіля] ўжо двое дзяцей, такіх жа сінявокіх і рухавых, як сам. Лынькоў. / у паэт. ужыв. Разросся чабор сінявокі Па схілах пустога пагорка. Колас. Ой, пабачыў бы ты дзівы На стэпу шырокім! Новай песняй прывітаў бы Дняпро сінявокі. Купала. / у знач. наз. сіняво́кі, ‑ага, м.; сіняво́кая, ‑ай, ж. Ці пачуе сінявокая, Што хаджу непадалёку я, Што хаджу непадалёку я, Ці падасць сустрэчы знак? А. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непадалёк, прысл. і прыназ.
Тое, што і непадалёку. Я пастаяў крыху і, калі вецер трохі ўлёгся, разгледзеў непадалёк вялізныя гурбы снегу! Гурскі. Яна стаяла Непадалёк мяне, на ўзмежку. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
махі́на, ‑ы, ж.
Разм. Што‑н. вельмі вялікае, грувасткае. Непадалёку відна была цёмная махіна паравоза. Васілёнак. Каля фермы стоўпілася многа народу. Цікава паглядзець, як закінуць на вяршыню каркаса такую махіну. Дадзіёмаў.
[Ад лац. machina — машына.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гайня́ і гання́, ‑і, ж.
Абл. Зграя ваўкоў, сабак. У піліпаўку мінулай зімою цэлая гайня ваўкоў спынілася ноччу непадалёку ад сядзібы і завыла. Пальчэўскі. З сядзібы данёсся брэх сабачай ганні. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ціхаплы́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае павольны рух плыні, цячэння. Уставалі абшары бацькавых палёў і лугоў, што распасцерліся непадалёку ад ціхаплыннай у тых мясцінах Бярэзіны. Хадкевіч. Ад возера пачынаецца зялёны рукаў ціхаплыннай рачулкі. Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадме́сце, ‑я, н.
1. Пасёлак, размешчаны непадалёку ад горада, але за яго межамі.
2. Ускраіна горада, далёкая ад цэнтра. Праз пярэднія дзверы.. [сябры] ўскочылі ў трамвай і доўга ехалі, пятляючы па ўскраінах гарадскога прадмесця. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
варо́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Яма, утвораная разрывамі снарадаў, мін і пад. У варонках ад снарадаў поўна ржавай вады. Гурскі. Яшчэ да залпаў.. [Андрэй] заўважыў непадалёку свежую варонку ад бомбы. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пілава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад пілаваць.
2. у знач. прым. Прыгатаваны шляхам пілавання. Непадалёку ад той вёскі, куды ішлі дзяўчаты, стаяў хутар, добра абгароджаны дзе высокім частаколам, а дзе пілаванымі плашкамі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непача́ты, ‑ая, ‑ае.
Такі, якога яшчэ не пачыналі, за які яшчэ не браліся; цэлы. Ля дашчанай агароджы, за якой ўзвышаліся.. стагі, скуб траву стрыножаны гняды конь. Непадалёку стаяў непачаты воз сена. Чыгрынаў.
•••
Непачаты край гл. край 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)