трыло́гія, ‑і, ж.
Тры літаратурныя або музычныя творы аднаго аўтара, аб’яднаныя агульнай ідэяй і пераемнасцю зместу. Трылогія Якуба Коласа «На ростанях».
[Грэч. trilogoa.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сугу́чны, -ая, -ае.
1. Які гучыць суладна, гарманічна (пра музычныя гукі).
2. Які супадае, падобны па гучанні (пра словы, гукі мовы).
3. перан. Які гарманіруе з чым-н.
Настрой с. з цудоўным надвор’ем.
|| наз. сугу́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праяві́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -я́віцца; зак.
1. Выявіцца, стаць відавочным (пра якасці, уласцівасці).
У дзяўчынкі праявіліся музычныя здольнасці.
2. Стаць бачным пасля хімічнай апрацоўкі (пра адбітак на фатаграфічнай пласцінцы, плёнцы; спец.).
|| незак. праяўля́цца, -я́ецца.
|| наз. праяўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
язычко́вый в разн. знач. язычко́вы;
язычко́вые музыка́льные инструме́нты язычко́выя музы́чныя інструме́нты;
язычко́вые согла́сные язычко́выя зы́чныя.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паўтарэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. паўтараць — паўтарыць і паўтарацца — паўтарыцца.
2. Словы, сказы, музычныя фразы і пад., якія паўтараюцца (у мове, у літаратурным, музычным творы і пад.). У рамане сустракаюцца паўтарэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. што і без дап. Утвараць голасам музычныя гукі; выконваць вакальныя творы; умець гэта рабіць.
С. песню.
С. у оперы.
С. басам.
2. каго-што і без дап. Выконваць оперную партыю.
С.
Міхала.
3. Пра пеўчых і некаторых іншых птушак: цёхкаць, шчоўкаць, свістаць і пад.
Салавей спявае.
Галасіста спяваў певень.
4. перан., без дап. Быць прасякнутым узнёслым, радасным пачуццём.
Сэрца маё спявае.
5. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра музычныя інструменты: меладычна гучаць.
Цымбалы спяваюць.
6. аб кім-чым і пра каго-што. Складаць вершы пра што-н., услаўляць у вершах, песнях.
Паэт спявае аб Радзіме.
|| зак. праспява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 1—3 знач.).
|| наз. спява́нне, -я, н. і спеў, спе́ву, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праяві́цца, ‑явіцца; зак.
1. Стаць прыкметным, выявіцца (аб якіх‑н. якасцях, уласцівасцях). Ужо з дзяцінства ў Марыны праявіліся музычныя здольнасці. Васілевіч. [Тарас:] Вельмі прыемна, што ў Андрэя праявіўся талент артыста. Гурскі.
2. Спец. Стаць бачным пад уздзеяннем праявіцелю (пра адбітак на плёнцы, пласцінцы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
язычко́вы
1. язычко́вый;
~выя музы́чныя інструме́нты — язычко́вые музыка́льные инструме́нты;
2. анат. язычко́вый, надгорта́нный;
3. лингв. (о звуках) язычко́ый;
~выя зы́чныя гу́кі — язычко́вые согла́сные зву́ки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слых, -у, м.
1. Адно з пяці знешніх пачуццяў, якое дае магчымасць успрымаць гукі.
Органы слыху.
2. Здольнасць правільна ўспрымаць і аднаўляць музычныя гукі.
Абсалютны с.
Падбіраць музыку на слых.
3. Вестка, гаворка пра каго-н., звычайна нічым яшчэ не падмацаваная.
Сярод людзей пра гэта пайшоў нядобры с.
◊
Ні слыху ні дыху (разм.) — няма ніякіх вестак.
|| прым. слыхавы́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.).
Слыхавыя органы.
С. апарат.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
імправіза́цыя, ‑і, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. імправізаваць.
2. Імправізаваны твор, прадмет і пад. Тадорык, прысеўшы каля адчыненага акна, іграў на скрыпцы нейкія музычныя імправізацыі, цалкам аддаючыся ім. Колас. Размясціўшыся як дзе хто мог — на зэдліку, на перакуленым чамадане, на зложаным слупку кніг, — мы весела выпілі.. Галавачова жонка Ніна ўсё толькі прасіла прабачыць за такую імправізацыю. Скрыган.
[Іт. improvvisazione.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)