з..., прыстаўка (гл. с...).
Ужываецца замест «с...» перад звонкімі зычнымі, напрыклад: збіць, звезці, здужаць, змяніць, змалоць, зрушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ссякну́ць ‘рэзкім рухам зрушыць пазванкі’ (Скарбы; Наша Ніва, 2004, 22 кастр.). Да сякаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зрушэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. зрушыць і зрушыцца.
2. Спец. Гарызантальнае змяшчэнне горных парод; зрух (у 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саштурхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.
Штурхнуўшы, зрушыць з месца.
С. камень з дарогі.
С. з моста ў рэчку (зверху ўніз).
|| незак. сашту́рхваць, -аю, -аеш, -ае і саштурхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. сашту́рхванне, -я, н. і саштурхо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напужа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Выклікаць у каго‑н. страх, спужаць. Напужаць дзіця. □ Пан Крулеўскі меркаваў, што баявы ланцуг, прайшоўшы пушчу, зрушыць і напужае партызан. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саштурхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
Штурхнуўшы, зрушыць з месца. Саштурхнуць камень з дарогі. // Штурхнуўшы, скінуць зверху ўніз. Віктар вярнуўся і нагою саштурхнуў Барташэвіча ў ваду. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зду́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад зрушыць.
2. у знач. прым. Прыглушаны, аслаблены (пра голас, гукі і пад.). — Бяда, бабка Наста! — здушаным голасам сказала Аўгіння: — Я прыйшла вас папярэдзіць. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скрану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
Зрушыць з месца. [Гарбачэня:] — Наравістаму каню пуга дапамагае. — Наадварот, — зазначыў падводчык, — ласкай хутчэй скранега з месца. Гурскі. Паравоз рыўком скрануў эшалон з месца. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схісну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
Трохі хіснуць; зрушыць, скрануць з месца. Мне толькі ціха падысці Да той затокі ў трысці, Празрыстай гладзі не схіснуць, У люстра чыстае зірнуць, Зірнуць, як некалі вясной. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Морзаць ’смаркаць, уцягваць соплі ў нос’ (Нас.). Відавочна, з mъrdati (параўн. ст.-чэш. mrdati ’рухаць, варушыць’, польск. merdać, myrdać ’віляць, махаць, хістацца’, балг. мъ́рдам ’ківаць, махаць, люляць, мръ́ннъ ’варушыць, рухаць’, серб.-харв. мр̏днути ’зрушыць’, славен. meȓdati ’моршчыць нос’, mȓdati ’рухацца туды-сюды’) пад уплывам лексемы морзы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)