усёдарава́нне, ‑я, н.
Дараванне ўсяго і ўсім. Але і ва ўсёй сваёй творчасці, і ў апавяданні «Глядзіце на траву» ў прыватнасці, аўтар, зразумела, далёкі ад усёдаравання. Бугаёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вядо́мы¹, -ая, -ае.
1. Такі, пра якога ведаюць, маюць звесткі.
Вядомыя ўсім падзеі.
Вядомая справа (рэч) (канечне, зразумела; разм.). Як вядома (пабочн. сл.).
2. Такі, пра дзейнасць якога ўсе добра ведаюць, які карыстаецца славай.
В. пісьменнік.
3. Агульнапрызнаны (у спалучэнні з назоўнікамі ацэначнага, харакгарызуючага значэння; разм.).
В. гуляка.
В. махляр.
|| наз. вядо́масць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).
Набыць в. (стаць вядомым у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падтэ́кст, ‑у, М ‑сце, м.
Унутраны, прыхаваны сэнс якога‑н. тэксту, выказвання. [Іван Іванавіч] не ўсё дагаварваў, у яго апошніх словах: «Вы разумееце мяне?» — быў падтэкст. Людміла яго зразумела. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэрапе́ўт, ‑а, М ‑ўце, м.
Урач, спецыяліст па ўнутраных хваробах. Хірургія, зразумела, мае вялікія перспектывы. Але чаму менавіта хірургія? І тэрапеўты, і неўрапатолагі не менш патрэбны. Б. Стральцоў.
[Грэч. therapeutēs.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасі́ўнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць пасіўнага (у 1 знач.). Кепска адчула сябе Валя: яна зразумела, што ісці бескарысна, і ўзлавалася на сябе, на Марыну за пасіўнасць, за няздатнасць да подзвігу. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каб¹, злуч.
1. мэтавы. Далучае да галоўнага даданы сказ з мэтавым або паясняльным значэннем.
Трэба чытаць больш выразна, каб усім было зразумела.
Спяшаюся, каб не спазніцца на цягнік.
2. умоўны. Далучае даданы сказ, які паведамляе пра ўмовы здзяйснення чаго-н.
Каб ён змог, то зрабіў бы сам.
Не прыехаў бы, каб не было патрэбы.
3. Уводзіць пабочныя і ўстаўныя словазлучэнні і сказы.
А я, каб ты ведала, заўтра паеду ў камандзіроўку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
таро́пкасць, ‑і, ж.
Уласцівасць таропкага. [Вера] адразу ж зразумела, да каго спяшаецца гэты высокі і такі смешны ў сваёй таропкасці прапагандыст, але не падалася яму насустрач, а знарок загаварылася з сяброўкай. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыко́нчыцца, ‑чыцца; зак.
Разм. Скончыцца. — От як толькі прыкончыцца гэтая калатня, дык [давай] пабяромся з табой дый пойдзем разам. — То куды ж гэта мы пойдзем? — яна [Алімпа] зрабіла выгляд, што не зразумела Анісімавых слоў. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пры́сак, ‑ску, м.
Гарачы, распалены попел. Восеньская радасць маленства — дым сцелецца над шэрым полем, а ў прыску, зразумела, пячэцца бульба. Брыль. [Чайнікі] хутка весела заляпалі крышкамі, гасячы пад сабою шыпучы прысак і жар. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпіёнскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да шпіёна, шпіёнства; які належыць шпіёну. Прыйдзе ўвечары Наўмыснік, прынясе шпіёнскія матэрыялы. Чорны. Гледачу было зразумела, што толькі так можна размаўляць у абставінах паліцэйскага нагляду, шпіёнскага сыску. Рамановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)