деть сов., разг. дзець;
◊
не знать, куда́ глаза́ деть вачэ́й няма́ куды́ дзець;
э́того никуда́ не де́нешь гэ́тага ніку́ды не дзе́неш;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подного́тная сущ., разг. паднаго́тная, -най ж.; (тайна) та́йна, -ны ж., таямні́ца, -цы ж.;
знать всю подного́тную де́ла ве́даць усю́ паднаго́тную спра́вы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
почём нареч.
1. (по какой цене) разг. пачы́м;
2. (на основании чего-л. — только в соединении с глаголом знать) прост. адку́ль;
почём я зна́ю адку́ль я ве́даю;
◊
почём знать хто ве́дае;
почём зря не зважа́ючы ні на што; (бить и т. п.) ваўсю́, з усёй сі́лы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Знаць ’ведаць’. Рус. знать, укр. зна́ти, польск., в.-луж. znać, н.-луж. znaś, палаб. znot, чэш. znáti, славац. znať, славен. znáti, серб.-харв. зна̏ти, балг. зна̀я, знам, макед. знае. Ст.-слав., ст.-рус. знати ’ведаць’. Прасл. zna‑ti < і.-е. *gʼen‑, *gʼno‑ ’ведаць’: літ. žinóti, лат. zinât ’ведаць’, ст.-прус. po‑sinna ’пазнаю’, ням. kennen ’ведаць’, лац. co‑gnosco ’пазнаю’, ст.-інд. jānȃmi ’ведаю’, грэч. γιγνώσκω ’пазнаю’ і інш. Фасмер, 2, 100–101; Махэк₂, 717; БЕР, 1, 650; Траўтман, 371; Покарны, 1, 376. І.‑е. *gʼen‑ ’ведаць’ ад і.-е. *gʼen‑ ’нараджаць’ праз значэнні ’нараджацца, быць родзічам’ > ’ведаць чалавека’ Трубачоў, История, 154–157; Шанскі, 2, З, 101; іншы ход той жа сувязі: праз ’нараджаць’ > ’прымаць’ > ’даведвацца’ (Скок, 3, 658–659). Гл. яшчэ зяць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
во́пыт, -ту м. о́пыт;
педагагі́чны в. — педагоги́ческий о́пыт;
ве́даць па ўла́сным ~це — знать по со́бственному о́пыту;
абме́н ~там — обме́н о́пытом;
◊ го́ркі в. — го́рький о́пыт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзець сов., разг. дева́ть, деть; (затерять — ещё) задева́ть, подева́ть;
дзе ты дзеў маю́ кні́гу? — куда́ ты дева́л (дел, задева́л, подева́л) мою́ кни́гу?;
◊ няма́ куды́ дз. гро́шы — не́куда деть (дева́ть) де́ньги;
не ве́даць, куды́ во́чы дз. — не знать, куда́ глаза́ деть;
гэ́тага ніку́ды не дзе́неш — э́того никуда́ не де́нешь;
не ве́даць, куды́ ру́кі дз. — не знать, куда́ ру́ки деть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
то́нкость в разн. знач. то́нкасць, -ці ж.;
то́нкость волокна́ то́нкасць валакна́;
знать что́-л. до то́нкостей ве́даць што-не́будзь да то́нкасцей;
◊
вдава́ться в то́нкости удава́цца ў то́нкасці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нараві́ць несов.
1. угожда́ть;
н. як ліхо́й скуле́ — не знать как угоди́ть;
2. (пробовать сделать что-л.) норови́ть;
конь усё ~ві́ў сарва́цца з пры́вязі — ло́шадь всё норови́ла сорва́ться с при́вязи
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
знос I род. зно́су м.
1. снос;
дом прызна́чаны на з. — дом подлежи́т сно́су;
2. (похищение) уно́с;
3. карт. снос, сброс
знос II, -у м.: зно́су няма́ сно́су нет;
не знаць зно́су — не знать сно́су
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мочьI несов. магчы́;
◊
мо́жет быть вводн. сл. мо́жа, мо, мо́жа быць;
не мо́жет быть! не мо́жа быць!;
как живёте-мо́жете? як жывяце́-ма́ецеся?;
не моги́! уст. не сме́й!;
не могу́ знать уст. не магу́ знаць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)