дэкларацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дэкларацыі; у форме дэкларацыі (у 1 знач.). Дэкларацыйная заява.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паклёпніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да паклёпу, паклёпніка. Паклёпніцкія прыёмы. // Які змяшчае паклёп. Паклёпніцкая заява.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зая́ўка, ‑і, ДМ ‑яўцы; Р мн. ‑явак; ж.

1. Афіцыяльная заява аб сваіх правах або атрыманні правоў на што‑н. Заяўка на вынаходніцтва.

2. Заява з патрабаваннем чаго‑н., з просьбай аб чым‑н. Заяўка на білеты. Заяўка на матэрыял. Канцэрт па заяўках радыёслухачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упэ́ўненне, ‑я, н.

Заява, якая мае на мэце пераканаць каго‑н. у чым‑н., даказаць што‑н. Прыміце мае ўпэўненні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паказа́льны, -ая, -ае.

1. Які дае падставу для якіх-н. вывадаў.

П. факт.

Яго заява вельмі паказальная.

2. Які арганізаваны для ўсеагульнага азнаямлення.

П. суд.

3. Узорны, які служыць прыкладам для іншых.

Паказальная гаспадарка.

|| наз. паказа́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Прафе́сія ’род заняткаў, працоўнай дзейнасці, які патрабуе пэўнай падрыхтоўкі’ (ТСБМ). Ст.-бел. (XVII ст.) профессия, професия, проффесыя ’праца, занятак’ < польск. profesja < лац. professio (Булыка, Запазыч., 268). Сучаснае слова запазычана з заходнееўрапейскіх моў (параўн. франц. profession, ням. Profession) з лац. professio ’публічная заява, уласна афіцыйная заява аб сваім званні; род заняткаў’ праз польск. або рус. (профе́ссия) пасрэдніцтва, гл. Фасмер, 3, 384; Банькоўскі, 2, 780. Прыметнік прафесі́йны з польск. profesyjny (Гіст. лекс., 260).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абвяшчэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. абвяшчаць — абвясціць.

2. Паведамленне, аб’ява, заява аб чым‑н. у вуснай або ў пісьмовай форме.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэклара́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Афіцыйнае абвяшчэнне або ўрачыстая праграмная заява.

Урадавая д.

Д. аб дзяржаўным суверэнітэце.

2. Назва некаторых афіцыйных дакументаў з паведамленнем якіх-н. патрэбных звестак.

Гандлёвая д.

Мытная д.

|| прым. дэкларацы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ска́рга, -і, ДМ -рзе, мн. -і, -аў, ж.

1. Выражэнне незадавальнення, нараканне з прычыны непрыемнасцей.

Скаргі дзяцей.

2. Афіцыйная заява аб незаконным дзеянні якой-н. асобы, установы, арганізацыі.

Напісаць скаргу.

Кніга скаргаў.

|| прым. ска́ргавы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пратэ́ст, -у, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Рашучае пярэчанне супраць чаго-н.

Дэманстрацыя пратэсту.

Выказаць п.

2. Заява аб нязгодзе з якім-н. рашэннем (спец.).

П. пракурора.

3. Афіцыйнае пацвярджэнне факта нявыплаты ў тэрмін па вэксалі (спец.).

П. вэксаля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)