вы́перці, -пру, -праш, -пра; вы́пер, -рла; -пры; -перты; зак.

1. каго-што. Выцесніць напорам, выдавіць сілай.

В. дно ў бочцы.

2. каго. Выгнаць, выключыць, звольніць (разм.).

В. з хаты.

В. з работы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выдацца, высунуцца за межы чаго-н. (разм.).

В. наперад.

|| незак. выпіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́чысціць, ‑чышчу, ‑чысціш, ‑чысціць; зак., каго-што.

1. Зрабіць чыстым. Вычысціць зубы. Вычысціць двор.

2. Уст. Выключыць са складу чаго‑н.; выгнаць. [Смачны:] — Піша [студэнт], што ў іх выкрылі і вычысцілі ў тэхнікуме сына былога буйнога памешчыка. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рассакрэ́ціць, ‑рэчу, ‑рэціш, ‑рэціць; зак., каго-што.

1. Зрабіць вядомым тое, што раней было сакрэтным. [Наведванне хлопцамі вёскі Рог] было небяспечна, таму што магло хутка рассакрэціць прыпынак падпольнага абкома. Казлоў.

2. Разм. Выключыць з саставу асоб, дапушчаных да сакрэтнай работы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

исключи́ть сов., в разн. знач. вы́ключыць, мног. павыключа́ць; (вывести — ещё) вы́весці, мног. павыво́дзіць; (изъять — ещё) зняць, мног. пазніма́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адсе́яць, -се́ю, -се́еш, -се́е; -се́й; -се́яны; зак.

1. што. Прасейваннем адцзяліць.

А. асцюкі ад мукі.

2. перан., каго-што. Выключыць, звольніць.

А. двоечнікаў з універсітэта.

3. што. Перасеяць участак, дзе вымакла або не ўзышла збажына.

Адсеялі азіміну ярыной.

|| незак. адсява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і адсе́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адсява́нне, -я, н., адсе́йванне, -я, н. і адсе́ў, -се́ву, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сігналіза́цыя, ‑і, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. сігналізаваць.

2. Сістэма сігналаў, якая прымяняецца дзе‑н. Гукавая сігналізацыя. Марская сігналізацыя.

3. Прыстасаванне для падачы сігналаў. Загадалі выключыць святло [немцы] па ўсёй пуцявой сігналізацыі, у семафорах, у стрэлках, у воданапорных калонках. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выключа́ць несов.

1. в разн. знач. исключа́ть; (из учебного заведения и т.п. — ещё) отчисля́ть;

2. (прекращать действие) выключа́ть;

1, 2 см. вы́ключыць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

отчи́слить сов.

1. адлічы́ць, мног. паадлі́чваць;

отчи́слить ты́сячу рубле́й адлічы́ць ты́сячу рублёў;

2. (уволить) зво́льніць, мног. пазвальня́ць; (исключить) вы́ключыць, мног. павыключа́ць; (передать) перада́ць;

отчи́слить студе́нта за непосеще́ние заня́тий вы́ключыць студэ́нта за ненаве́дванне заня́ткаў;

отчи́слить в распоряже́ние кого́-л. перада́ць у распараджэ́нне каго́-не́будзь;

отчи́слить в запа́с залічы́ць у запа́с;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адлічы́ць, -лічу́, -лічыш, -лічыць; -лічаны; зак., каго-што.

1. Лічачы ад умоўнай адзінкі, назваць, паказаць колькасць чаго-н.

Гадзіннік адлічыў дзесяць гадзін.

2. Налічыўшы, аддзяліць пэўную колькасць чаго-н.

А. дваццаць рублёў.

3. Вылічыць, утрымаць з якой-н. сумы.

А. з зарплаты частку грошай.

4. Выключыць з ліку навучэнцаў з якой-н. установы і пад; тое, што і звольніць (афіц.).

А. прагульшчыкаў з завода.

А. з універсітэта.

|| наз. адлі́к, -у, м. А. часу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пе́ка ’пухір’ (трак., Сл. ПЗБ). Магчыма, літуанізм, параўн. літ. pèkė ’жаба’ (відаць, з-за бугрыстасці скуры), аднак нельга выключыць сувязь з а‑пёк, пекці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)