вышука́нне, ‑я, н.

Даследаванне, звязанае з пошукамі. Вышуканне карысных выкапняў. Вышуканне новых крыніц вітамінаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

геало́гія, ‑і, ж.

Навука аб гісторыі і будове зямной кары і месцазнаходжанні карысных выкапняў.

[Ад грэч. gē — зямля і lógos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адбо́йшчык, ‑а, м.

Горнарабочы, які пры дапамозе адбойнага малатка аддзяляе кавалкі карысных выкапняў ад масіву.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скру́бер, ‑а, м.

1. Прыстасаванне для ачысткі газаў.

2. Барабанная машына для прамывання карысных выкапняў.

[Англ. scrubber.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

капа́льня, ‑і, ж.

Месца падземнай або адкрытай распрацоўкі карысных выкапняў; руднік. Саляныя капальні. Каменнавугальныя капальні. Залатыя капальні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адса́дачны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які служыць для аддзялення карысных выкапняў ад пустых народ шляхам адсадкі. Адсадачная машына.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гравіта́цыя, -і, ж.

1. Сусветнае прыцягненне; уласцівасць матэрыі, якая выяўляецца ва ўзаемным прыцягненні ўсіх цел.

2. Метад здабычы карысных выкапняў, заснаваны на адрозненні шчыльнасці мінералаў і пустой пароды (спец.).

|| прым. гравітацы́йны, -ая, -ае.

Гравітацыйная энергія.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

када́стр, ‑у, м.

Спец. Вопіс чаго‑н., сістэматызаваны збор звестак аб чым‑н. Кадастр падземных вод. Кадастр карысных выкапняў.

[Фр. cadastre.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няру́дны, ‑ая, ‑ае.

Які не з’яўляецца рудой. Нярудныя выкапні. // Звязаны са здабычай і перапрацоўкай выкапняў, якія не з’яўляюцца рудой. Нярудная прамысловасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рудні́к, ‑а, м.

Сістэма збудаванняў для здабычы карысных выкапняў, а таксама горнапрамысловае прадпрыемства, якое ажыццяўляе гэтую здабычу. Залатыя руднікі. Медныя руднікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)