маста́цтва, -а, н.

1. Творчая перадача рэчаіснасці ў мастацкіх вобразах.

Творы мастацтва.

2. Галіна творчай мастацкай дзейнасці.

Выяўленчае м.

Сцэнічнае м.

3. Уменне, майстэрства, тонкае веданне справы.

Пеўчае м.

Ваеннае м.

◊

Па ўсіх правілах мастацтва — вельмі ўмела, памайстэрску.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каза́рма, -ы, мн. -ы, -за́рм і -аў, ж.

1. Спецыяльнае памяшканне для размяшчэння вайсковых часцей.

2. перан. Пра вялікі непрыгожы змрочны будынак.

|| прым. каза́рменны, -ая, -ае.

Казарменная дысцыпліна.

○

Казарменнае становішча — пастаяннае знаходжанне ў вайсковай часці або на прадпрыемстве людзей, пераведзеных на ваеннае становішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

патру́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.

Невялікая група ад воінскага падраздзялення, міліцыі, ад грамадскай аховы (ці ваеннае судна, самалёт) для нагляду за парадкам, за бяспекай у пэўным раёне.

Баявы п.

П. міліцыі.

Зялёны п. (па ахове лесу).

|| прым. патру́льны, -ая, -ае.

Патрульная служба.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Мабіліза́цыя ’прызыў ваеннаабавязаных запасу на ваенную службу’, ’перавод усіх галін народнай гаспадаркі, уключаючы ўзброеныя сілы, з мірнага становішча на ваеннае’ (ТСБМ). Запазычана праз польск. ці рус. мову з фр. mobilisation < лац. mobilis ’рухомы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дэпе́ша, ‑ы, ж.

1. Спешнае данясенне (дыпламатычнае, ваеннае і пад.). Паслаць кур’ера з дэпешай. □ А ў Токіо пойдзе дэпеша з тэкстам зашыфраваным. Дудар.

2. Уст. Тэлеграма.

[Фр. dépêche.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэнту́рыя, ‑і, ж.

Гіст.

1. Частка легіёна, ваеннае падраздзяленне ў старажытным Рыме, першапачаткова колькасцю ў сто чалавек.

2. Група грамадзян у старажытныя Рыме, якая ўтваралася пры падзеле насельніцтва па маёмаснаму цэнзу.

[Лац. centuria.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ве́дамства, ‑а, н.

Галіна дзяржаўнага кіравання і сістэма ўстаноў, якія яе абслугоўваюць. Ваеннае ведамства. □ Пячатка клалася ясна, .. і абадок з назваю ведамства і асяродак з назваю завода відны былі вельмі добра. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вае́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да вайны, звязаны з вайной. Ваенныя падзеі, планы, дзеянні. Ваенная тайна. Ваенны час. Ваенны канфлікт. // Заснаваны на законах вайны. Ваеннае становішча. // Прызначаны для патрэб вайны. Ваенны завод. Ваенная тэхніка. Ваенная база.

2. Які мае адносіны да арміі, звязаны са службай у арміі. Ваенная прысяга. Ваенная служба. Ваенная справа. Ваеннае вучылішча. Ваеннае ведамства. Ваенны парад. Ваенная трывога. // Такі, як у арміі. На станцыю з.. ваеннай дакладнасцю прыбывалі санітарныя цягнікі. Карпаў. // Які ўласцівы ваеннаслужачаму, належыць яму. Ваенная выпраўка. Ваенная форма.

3. у знач. наз. вае́нны, ‑ага, м. Ваеннаслужачы. А Даша, Даша-нявестка, сарамліва, і з нейкім наіўным здзіўленнем пазірала на ваеннага, быццам не давала сабе веры, што гэта той самы небарака Геня. Ракітны.

•••

Ваенны камунізм гл. камунізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

учи́лище вучы́лішча, -шча ср.;

вое́нное учи́лище вае́ннае вучы́лішча;

профессиона́льно-техни́ческое учи́лище прафесіяна́льна-тэхні́чнае вучы́лішча;

худо́жественное учи́лище маста́цкае вучы́лішча;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

карве́т, ‑а, М ‑веце, м.

1. Трохмачтавае ваеннае судна ў парусным флоце 18–19 стст.

2. Ахоўнае і разведачнае судна для барацьбы з падводнымі лодкамі ў англійскім і амерыканскім флотах у час другой сусветнай вайны.

[Фр. corvette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)