геаме́трыя ж. геоме́трия;

○ аналіты́чная г. — аналити́ческая геоме́трия;

начарта́льная г. — начерта́тельная геоме́трия;

эўклі́дава г. — евкли́дова геоме́трия;

г. Лабачэ́ўскага — геоме́трия Лобаче́вского

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лічы́льна-аналіты́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. лічы́льна-аналіты́чны лічы́льна-аналіты́чная лічы́льна-аналіты́чнае лічы́льна-аналіты́чныя
Р. лічы́льна-аналіты́чнага лічы́льна-аналіты́чнай
лічы́льна-аналіты́чнае		 лічы́льна-аналіты́чнага лічы́льна-аналіты́чных
Д. лічы́льна-аналіты́чнаму лічы́льна-аналіты́чнай лічы́льна-аналіты́чнаму лічы́льна-аналіты́чным
В. лічы́льна-аналіты́чны (неадуш.)
лічы́льна-аналіты́чнага (адуш.)		 лічы́льна-аналіты́чную лічы́льна-аналіты́чнае лічы́льна-аналіты́чныя (неадуш.)
лічы́льна-аналіты́чных (адуш.)
Т. лічы́льна-аналіты́чным лічы́льна-аналіты́чнай
лічы́льна-аналіты́чнаю		 лічы́льна-аналіты́чным лічы́льна-аналіты́чнымі
М. лічы́льна-аналіты́чным лічы́льна-аналіты́чнай лічы́льна-аналіты́чным лічы́льна-аналіты́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сінтэты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Заснаваны на прымяненні сінтэзу (у 1 знач.). Сінтэтычны метад даследавання. Аналітычная і сінтэтычная дзейнасць кары вялікіх паўшар’яў.

2. Які мае адносіны да сінтэзу (у 2 знач.). Сінтэтычная хімія. Сінтэтычны спосаб атрымання салянай кіслаты. // Атрыманы ў выніку сінтэзу якіх‑н. рэчываў; штучны. Сінтэтычнае валакно. Сінтэтычны каўчук.

3. Кніжн. Які злучае ў адно цэлае асобныя элементы; абагульнены. Сінтэтычны паказ рэчаіснасці. □ Мастацкі вобраз па прыродзе сваёй сінтэтычны, зборны. Але матэрыял для яго дае толькі жыццё. «Полымя».

4. Разм. Выраблены з сінтэтыкі. Сінтэтычны світэр.

•••

Сінтэтычныя мовы — мовы, у якіх адносіны паміж словамі ў сказе выражаюцца формамі саміх слоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хі́мія ж., в разн. знач. хи́мия;

фізі́чная х. — физи́ческая хи́мия;

неаргані́чная х. — неоргани́ческая хи́мия;

кало́ідная х. — колло́идная хи́мия;

аргані́чная х. — органи́ческая хи́мия;

аналіты́чная х. — аналити́ческая хи́мия;

ква́нтавая х. — ква́нтовая хи́мия;

я́дзерная х. — я́дерная хи́мия;

х. крыві́ — хи́мия кро́ви;

х. на́фты — хи́мия не́фти

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хі́мія, ‑і, ж.

1. Навука пра рэчывы, іх будову, састаў, уласцівасці і ўзаемныя ператварэнні. Тэарэтычная хімія. Падручнік па хіміі.

2. Практычнае прымяненне гэтай навукі, яе законаў у вытворчасці, у прамысловасці. Беларусь ператварылася ў край вялікай хіміі. «Звязда». // Разм. Аб прэпаратах, хімічных сродках, растворах і пад. — Можна было б і цыбулькай [ікону] нацерці ці гэтай самай хіміяй, па якую ты .. бегаў у аптэку. Брыль.

3. Якасны, хімічны састаў чаго‑н. Хімія нафты. Хімія крыві.

•••

Аналітычная хімія — навука аб метадах вызначэння хімічнага саставу рэчыва.

Арганічная хімія — навука пра злучэнні вугляроду з іншымі элементамі.

Бытавая хімія — галіна хімічнай прамысловасці, якая выпускае прадукцыю для задавальнення бытавых патрэб насельніцтва.

Калоідная хімія — раздзел фізічнай хіміі, які вывучае калоіды.

Квантавая хімія — раздзел тэарэтычнай хіміі, у якім хімічныя з’явы вывучаюцца на аснове ўяўленняў квантавай механікі.

Неарганічная хімія — навука пра хімічныя элементы, простыя і складаныя рэчывы, якія не маюць у сваім саставе бялку.

Фізічная хімія — навука, якая тлумачыць хімічныя з’явы і вызначае іх заканамернасці на аснове агульных прынцыпаў фізікі.

Ядзерная хімія — раздзел навукі, які вывучае ўзаемны ўплыў і ператварэнні атамных ядраў і ўласцівасцей рэчыва.

[Ад грэч. chēmeia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)