приче́сть сов.
1. (причислить к числу кого-, чего-л.) уст. залічы́ць; адне́сці;
2. (присчитать) прост. прылічы́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перанасі́ць, -нашу́, -но́сіш, -но́сіць; -но́шаны; зак.
1. каго-што і чаго. Перанесці, аднесці куды-н. за некалькі прыёмаў.
П. цэглу пад павець.
Колькі ён грыбоў за лета і восень перанасіў.
2. што. Знасіць вялікую колькасць чаго-н. (адзення, абутку).
3. каго (што). Пра цяжарных: пранасіць дзіця больш за належны тэрмін.
|| незак. перано́шваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прылічы́ць, -ічу́, -ічыш, -ічыць; -ічаны; зак.
1. каго-што. Дадаць пры падліку.
П. працэнты да капіталу.
2. каго (што). Назначыць куды-н. для адбывання службы (спец.).
П. навабранцаў да воінскай часці.
3. каго-што. Аднесці да ліку каго-, чаго-н.
П. да выдатных даследчыкаў.
|| незак. прылі́чваць, -аю, -аеш, -ае і прыліча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Прыро́чыць ’прымеркаваць, аднесці (да часу)’ (Ласт.), параўн. рус. приуро́чить ’прымеркаваць, аднесці (да часу)’, ’арганізаваць што-небудзь з нагоды якойсьці знамянальнай падзеі, свята і пад.’, укр. приуро́чити ’тс’. Тут, відаць, аўтарскі наватвор ад рок ’прызначаны тэрмін’ (гл.), параўн. ст.-бел. рокъ ’пэўны тэрмін, час’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
приуро́чить сов. прымеркава́ць, прызна́чыць, прыстасава́ць; (отнести к какому-л. времени) адне́сці;
приуро́чить изда́ние кни́ги к юбиле́ю писа́теля прымеркава́ць выда́нне кні́гі да юбіле́ю пісьме́нніка;
по не́которым при́знакам э́ту ру́копись мо́жно приуро́чить к трина́дцатому ве́ку па некато́рых адзна́ках гэ́ты ру́капіс мо́жна адне́сці да трына́ццатага стаго́ддзя.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адпе́рці, адапру, адапрэш, адапрэ; адапром, адапраце; пр. адпёр, ‑перла; заг. адапры; зак., што.
1. Адчыніць, зняўшы запоры (зашчэпку, засаўку, завад). З гучным клопатам вецер Вароты адпёр і запёр. На кані сваім дзеці Уз’ехалі ціха на двор. Куляшоў.
2. Разм. Хутка аднесці што‑н. цяжкае. Адперці мех бульбы на воз.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прылічы́ць, ‑лічу, ‑лічыш, ‑лічыць; зак., каго-што.
1. Дадаць, далучыць пры падліку. Прылічыць пэўную суму грошай да агульных выдаткаў. Прылічыць памылкова дзесяць рублёў.
2. Назначыць куды‑н. для адбывання службовых абавязкаў. Прылічыць навабранцаў да воінскай часці.
3. Прызнаць кім‑, чым‑н., аднесці да ліку каго‑, чаго‑н. Прылічыць раман да гістарычных. Прылічыць пісьменніка да класікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кламбу́шка ’клубок нітак’ (Мат. Гом.). Рэфлексацыя насавога паказвае на польскі уплыў. Параўн. польск. kłąb ’клубок’. Мадэль з суфіксам ‑ушка можна аднесці да назваў розных прадметаў ітаводле іх уласцівасцей, формы. Параўн. цяплушка, рабушка, двайнушкі (Сцяцко, Афікс. наз., 126).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лугаві́к ’грыб апенька’ (навагр., Сцяшк.), ’апенька лугавая, Marasmius oreades Fr.’ Названы паводле месца, дзе грыб сустракаецца (параўн. яшчэ кам. бырэзовы, ольховы опэнькы, маст. падарожнікі, драг. пудорожныкь (Жыв. сл.). Сюды ж, відаць, можна аднесці і балг. лугачка ’шампіньён звычайны, Agaricus campestris’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прызы́рыць ’прыпячы’ (ТС). Прыставачна-суфіксальнае ўтварэнне ад зафіксаванага там жа зыр ’гарачыня, спёка, жар’ (гл.). Верагодна, сюды ж трэба аднесці прызы́рыць ’прымусіць; прыструніць’ (Шат., Хрэст. дыял., ТС) з далейшым развіццём семантыкі ’пячы’ → ’біць’. Гл. таксама Антропаў, Супр. чыт. III, 14.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)