воздава́ть несов.
1. аддава́ць;
воздава́ть по заслу́гам аддава́ць па заслу́гах;
2. / воздава́ть по́чести ушано́ўваць;
3. (отплачивать) адпла́чваць;
воздава́ть добро́м на зло адпла́чваць дабро́м на зло;
◊
воздава́ть до́лжное аддава́ць нале́жнае;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
камандзі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Начальнік вайсковай часці, падраздзялення, ваеннага судна.
К. палка.
К. крэйсера.
2. Пра таго, хто любіць камандаваць, аддаваць загады (разм.).
Развялося тут камандзіраў!
|| прым. камандзі́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
предпочте́ние ср. перава́га, -гі ж.;
ока́зывать предпочте́ние аддава́ць перава́гу;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гарчы́ць, ‑чыць; незак.
Аддаваць гаркатой, мець горкі прысмак. Смага бесперапынна мучыла, прыкра гарчыла ў роце. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аддава́цца, ‑даюся, ‑даешся, ‑даецца; ‑даёмся, ‑даяцеся, ‑даюцца; незак.
1. Незак. да аддацца.
2. Зал. да аддаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шварто́ў, ‑това, м.
Трос або ланцуг для прывязвання судна да прычальных прыстасаванняў. Прымацаваць швартовамі. Аддаваць швартовы.
[Ад гал. zwaartouw.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вярта́цца ’варочацца, прыходзіць назад’ і вяртаць ’тс’; ’аддаваць назад’; ’кідаць, перакульваць, варочаць’ (БРС, КТС, Яруш., Бяс.). Укр. вертати ’варочаць, вяртацца, паварочваць, скідаць, звальваць’, рус. вертать: смал., наўг. ’аддаваць назад узятае, захопленае’, пенз. ’вяртаць каго-небудзь назад’, смал., наўг., паўд. вертаться ’вяртацца, варочацца назад’, польск. wracać się ’вяртацца’, wracać ’вяртацца; вяртаць’, н.-луж. wrośiś ’паварочваць’; ’скручваць, вярцець’; ’абарачацца’; в.-луж. wróćeć ’вяртаць, браць назад’, wróćeć so ’вяртацца’; ’адбівацца, адскокваць’, чэш. vraceti (se) ’мяняць кірунак, пасылаць назад’; ’вяртаць назад’; ’аддаць (нейкую рэч)’, славац. vracať ’мяняць у адваротны бок кірунак руху каго-небудзь’; ’прыводзіць да пачатковага стану’; ’аддаваць, вяртаць’, славен. vráčati ’вяртаць, варочаць’; ’аддаваць доўг’, vráčati se ’вяртацца’, серб.-харв. вр̏тати се ’вяртацца’, вра̏ћати ’вяртаць, аддаваць’; ’варочацца назад’, вра̏ћати се ’вяртацца’, балг. връщам ’аддаваць назад, вяртаць’; ’вяртацца’. Прасл. vьrtěti, vortiti. Прасл. vьrtati — фактатыў на ‑ati ад vьrtěti, vьrtjǫ (Скок, 3, 631). Да вярце́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Андава́ць (Жд.), анда́ць (Арх. Бяльк.). З аддава́ць, адда́ць у выніку дысіміляцыі дд > нд.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скупі́цца, -плю́ся, -пі́шся, -пі́цца; -пі́мся, -піце́ся, -пя́цца; незак., на што, з інф. і без дап.
Неахвотна расходаваць, аддаваць; быць празмерна ашчадным.
С. на пачастунак.
Не с. на добрыя словы (перан.: лёгка гаварыць каму-н. прыемнае).
|| зак. паскупі́цца, -плю́ся, -пі́шся, -пі́цца; -пі́мся, -піце́ся, -пя́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тахлі́ць (тахлі́ці) ’даваць, аддаваць’: даколь ты ёй усе́ будзеш тахли́ци (Чэрн.). Відаць, суадноснае з тахляваць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)