абрамі́зіць, ‑міжу, ‑мізіш, ‑мізіць; зак., каго.
У картачнай гульні — прымусіць каго‑н. прайграць у выніку рэмізу. // перан. Разм. Паставіць у цяжкае, нязручнае становішча, зрабіць непрыемнасць каму‑н. [Пётр Пятровіч:] — Ну, узяў я тую міску ды надзеў яму на галаву. Падумаеш — так ужо абрамізіў! Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стусі́на, ‑ы, ж.
Разм. Прут, дубец. Пакручваючы над жывёлінамі стусінай, я раз-пораз пакрыкваў на іх: «Цоб, цабе!» Сабаленка. // Гібкае пугаўё. [Адзін дзядзька:] — Нехта пугу з сядзення выцягнуў. І такая ж была пуга, каб ён не спажыў яе! Стусіна, у краме куплена. Чорны. // перан. Пра высокага тонкага чалавека. — Ну, ну... сам ты трыбунал, бачыш, як пагладзеў, а быў, як стусіна, — пажартавала байчэйшая. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халасцякава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак.
Разм. Жыць халасцяком, без жонкі. Відаць, густ.. [Павалковіча] быў вельмі пераборлівы. Аб гэтым сведчыла ўжо тое, што, нягледзячы на сваю інтэлігентнасць, якую ён выстаўляў напаказ, і паўвалочку зямлі, домік з садам у Рымках, ён да гэтага часу халасцякаваў. Машара. [Доня:] — Ну, ну. То чаму халасцякуеш? Табе ж [Тодар] недзе ці не пад трыццаць ужо? Усё, канечне, выбіраеш. Вышынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хры́пнуць 1, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да хрыпець.
хры́пнуць 2, ‑ну, ‑неш, ‑не; незак.
Пачынаць гаварыць хрыпла, траціць чыстату голасу. Паліна заглянула ў блакноцік.. А палове сёмай — нарада. Як надакучылі яны!.. Амаль кожны дзень — адна за другой. Спрачаюцца, аж хрыпнуць людзі. Савіцкі. Аж хрыпнуць пад вятрамі каштаны. Нясе ў глыбіні адарваны буй... Бураўкін. // Станавіцца хрыплым (пра голас). У спевака голас пачаў хрыпнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заткну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што.
1. чым. Шчыльна закрыць (адтуліну).
З. бутэльку коркам.
З. вушы.
2. за што. Засунуць які-н. прадмет за што-н., куды-н.
З. сякеру за пояс.
◊
Заткнуць за пояс каго (што) (разм.) — перасягнуць каго-н. у чым-н.
|| незак. затыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сы́каць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. Утвараць глухія гукі, якія нагадваюць працяжнае вымаўленне гука «с».
Гусі выцягнулі шыі і пачалі с.
2. перан. Гаварыць здушаным ад раздражнення голасам (разм.).
3. перан. Злоснічаць, выказваць сваё незадавальненне (разм.).
С. на мужа.
|| аднакр. сы́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні (разм.).
|| наз. сы́канне, -я, н. і сык, -у, м. (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чвя́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
1. Утвараць гукі, характэрныя для хадзьбы па гразі.
2. Ісці па чым-н. мокрым, гразкім, утвараючы характэрныя гукі.
3. Тое, што і чаўкаць (у 1 знач.).
4. Па́даць, утвараючы глухі, мяккі гук.
|| аднакр. чвя́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1, 3 і 4 знач.).
|| наз. чвя́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папро́к, ‑у, м.
Дакор, незадавальненне, абвінавачанне, выказаныя словамі, позіркам і пад. — Вы, Поля, зноў вяртаецеся да старога! — прамовіў Карніцкі з нейкім папрокам у голасе. Паслядовіч. — Ну, вядома, — чалавек шукае, дзе яму лепей, — тонам лёгкага папроку адказаў Раман. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вато́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.
Ватовая фастрыгаваная куртка. — Ну, да вечара! — Лёля кіўнула Міколу і пабегла, размахваючы крыссем паношанай ватоўкі. Гаўрылкін. Дзед Лукаш быў апрануты.. проста, па-рабочаму: у старой ватоўцы, у ботах. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папашука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што і чаго.
Шукаць доўга, неаднаразова. У вагон, задыхаўшыся, увайшлі Юрчанка і Шыманскі, знялі шапкі, выцерлі лбы. — Ну і папашукалі мы поезд, — соп Юрчанка. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)