Свіршч ‘дзірачка, якая праточана чарвяком’ (Нас.). Хутчэй за ўсё, аддзеяслоўны назоўнік ад свірашчэ́ць ‘выдаваць рэзкі прарэзлівы голас’ (Ласт.), параўн. свісту́н ‘пусты арэх з дзірачкай’ (Нас., Касп.). Параўн. таксама іншае ўтварэнне ад таго ж дзеяслова — свіраст (свіра́ст) ‘рэзкі прарэзлівы гук’ (Ласт.). Гл. свірчэць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

агрубе́лы, -ая, -ае.

1. Які стаў грубым, шорсткім, цвёрдым, шурпатым (пра скуру, паверхню чаго-н.).

Агрубелыя рукі.

2. Які стаў больш нізкім (пра голас).

3. Які страціў вастрыню, сілу.

Агрубелы нюх.

4. Які стаў знешне нязграбны, страціў мяккасць, тонкасць (пра аблічча, выгляд).

5. Які страціў душэўную далікатнасць, стаў менш чулым, чэрствым.

Агрубелая натура (перан.).

|| наз. агрубе́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адклі́кнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.

1. Адказаць на воклік, зварот; адазвацца, адгукнуцца; прагучаць у адрас.

Дзе вы, адклікніцеся!

А. на пісьмо.

2. перан. Выявіць свае адносіны да чаго-н., выказаць спачуванне, гатоўнасць садзейнічаць чаму-н.

А. на просьбу.

3. Абудзіцца, выявіцца пад уплывам чаго-н. (пра ўспаміны, пачуцці).

Голас адклікнуўся ў сэрцы.

|| незак. адкліка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

густы́, -а́я, -о́е.

1. Які складаецца з мноства аднародных прадметаў, размешчаных блізка адзін каля аднаго.

Г. бярэзнік.

Густое жыта.

Буракі растуць густа (прысл.).

2. Не вадкі, з аслабленай цякучасцю, насычаны.

Густая смятана.

3. Шчыльны, малапранікальны для зроку, святла.

Г. туман.

Густыя воблакі.

4. Пра голас: паўнагучны.

Г. бас.

|| наз. густата́, -ы́, ДМ -таце́, ж. і гушчыня́, -і́, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пахвала́, ‑ы, ж.

Добры водзыў, адабрэнне. — Вы добра чыталі, — пачуў Заранік дзявочы голас. — Дзякую за пахвалу. Чытаў, як мог. Хадкевіч. Цішка пачырванеў ад бацькавай пахвалы. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пацвярдзе́ць, ‑ее; зак.

Стаць цвёрдым, цвярдзейшым. Гразь пад нагамі падшэрхла і пацвярдзела. Грахоўскі. Голас .. [сакратара ЦК] пацвярдзеў, узняўся, набыў інтанацыі, якія найбольш выразна даносяць думкі да слухача. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашчо́ўкваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., чым і без дап.

Час ад часу, злёгку шчоўкаць. Пашчоўкваць замком партфеля. □ Пашчоўквае метал, звіняць шклянкі, чуецца ціхі .. голас хірурга. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гу́чны

1. зву́чный;

~ная мело́дыя — зву́чная мело́дия;

2. в др. знач. гро́мкий;

г. го́лас — гро́мкий го́лос;

~ная сла́ва — гро́мкая сла́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мужчы́нскі мужско́й;

м. го́лас — мужско́й го́лос;

~кая рабо́та — мужска́я рабо́та;

○ м. род — грам. мужско́й род;

~кая ры́фма — лит. мужска́я ри́фма

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Морж ’млекакормячая жывёла з атраду ластаногіх Odobaenus rosmarus’ (ТСБМ). З рус. морж, ст.-рус. моржъ ’тс’ (XVI ст.), якое з саамск. morša, moršša ’які пераймае голас маржа’ (Крукоўскі, Уплыў, 73; Ітканен, Зб. Мікале, 47–65; Фасмер, 2, 655; Петрыч–Гольмквіст, JS, 8, 1962–1963, 145).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)