лясні́к, лесніка, м.

Даглядчык, вартаўнік лесу. Раней .. [Савел Іванавіч] працаваў лесніком, аддаў лесу ледзь не ўсё жыццё, зараз на пенсіі. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жыцце... (а таксама жыцця...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову жыццё, напрыклад: жыццеадчуванне, жыццеразуменне, жыццесцвярджальны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарапа́шны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Бедны, гаротны. Гарапашны чалавек. □ Цяжкае гарапашнае жыццё навучыла Дзям’яна любіць і паважаць чалавека працы. Хромчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́сватаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Паспяхова закончыць сватанне. [Матушка:] — Такую высватаю вам жонку, што цэлае жыццё дзякаваць будзеце. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сы́тна,

1. Прысл. да сытны.

2. безас. у знач. вык. Пра сытнае жыццё. Нам тут і цёпла і сытна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэ́ман, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У антычнай міфалогіі: добры або злы дух, які аказвае ўплыў на лёс, жыццё чалавека.

2. У хрысціянскіх уяўленнях: злы дух, д’ябал.

3. перан., чаго. Увасабленне якой-н. схільнасці, захаплення, заганы (уст.).

Д. нецярпення.

Д. разладу.

|| прым. дэ́манскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прарабі́ць, -аблю́, -о́біш, -о́біць; -о́блены; зак.

1. што. Зрабіць адтуліну ў чым-н.

П. ход у плоце.

2. што. Выканаць, зрабіць.

П. вялікую работу.

3. Тое, што і прапрацаваць (у 1 знач.).

П. усё жыццё на заводзе.

|| незак. прарабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пустэ́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які з рэлігійных меркаванняў адмовіўся ад зносін з людзьмі і пасяліўся ў бязлюдным месцы.

Манах-п.

2. перан. Пра чалавека, які жыве ў адзіноце, у бязлюдным месцы.

|| ж. пустэ́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. пустэ́льніцкі, -ая, -ае.

Пустэльніцкае жыццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Біягра́фія. Рус. биогра́фия, укр. біогра́фія. Паводле Фасмера, 1, 166, запазычанне з лац. biographia праз польск. biografia. Супраць гэтага Шанскі, 1, Б, 121, які хоча бачыць тут (разам з Гальдзі, гл. у Шанскага, там жа) запазычанне з франц. biographie. Першакрыніцай з’яўляецца грэч. βίος ’жыццё’ і γράφω ’пішу’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пазы́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Зыбаць некаторы час. А жыццё, яно ... — і Сямён Васільевіч пазыбаў рукой, — хвалюецца. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)