султа́нII м.
1. (украшение) султа́н, -на м.;
2. бот. султа́н, -на м., мяцёлка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чёртов чо́ртаў;
чёртова борода́; см. козлоборо́дник;
чёртова ку́рица зоол. ку́рачка вадзяна́я;
чёртова ры́ба зоол., разг. сом;
чёртово де́рево бот. чо́ртава дрэ́ва;
чёртов па́лец мин. чо́ртаў па́лец;
чёртовы оре́хи бот. вадзяны́я арэ́хі;
◊
чёртова дю́жина чо́ртаў ту́зін.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абкруці́ць, ‑кручу, ‑круціш, ‑круціць; зак., каго-што.
1. Абвіць, абматаць што‑н. вакол чаго‑н. Аднак ён усё ж убіў у зямлю адно з нашых моцных вёсел і некалькі разоў абкруціў вакол яго жалезны ланцуг, прыкаваны да лодкі. Кірэенка.
2. Абматаць, абвязаць што‑н. чым‑н. Сотнікаў прыпыніўся, заціснуў між каленяў вінтоўку і змёрзлымі нягнуткімі пальцамі тоўста і нязграбна абкруціў прастуджаную шыю. Быкаў. // Загарнуць у што‑н., накрыць, ахінуць чым‑н. з усіх бакоў. Было прыемна цяпер скінуць цесныя чаравікі, абкруціць нагу сухой і шурпатай анучкай, надзець шырокі і ўвесь у латках бот. М. Стральцоў.
3. перан. Разм. Абхітраваць. [Салдат:] — Тут справа такая цяпер, што ці мы зямлю возьмем і засеем з восені, ці паны нас абкруцяць... Галавач.
4. Разм. Ажаніць. Замуж Хадору Бацькі выдавалі. З хлопцам чужым У царкве абкруцілі. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
улі́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. уліп, ‑ла; зак.
1. Папасці ў што‑н. ліпкае, вязкае, прыстаць да чаго‑н. ліпкага, клейкага. Уліпнуць у смалу.
2. перан. Разм. Трапіць у непрыемнае, нялёгкае становішча; папасціся. — Аднак і ўліплі мы, браткі, з гэтым хлебам... — сказаў нехта з нас. Лынькоў. [Пан Вячорык:] — Дзейнічаць вам [агентам] трэба асцярожна, каб самім не ўліпнуць. Машара.
3. Разм. Шчыльна прытуліцца, прыпасці да чаго‑н. Высокі стары.. так даў Валі дарогу прайсці, што аж уліп плячыма ў сцяну І забраў з яе на сябе траха не ўвесь мел. Чорны. Арцыховіч уліп у зямлю і падрыхтаваўся да стральбы. Алешка.
4. Разм. Добра аблегчы, прыстаць (пра адзенне, абутак). Бот юхтовы — толькі скрып Ад новага бота, Да нагі ён проста ўліп — Чыстая работа. Бялевіч.
•••
Уліпнуць у гісторыю — тое, што і уліпнуць (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
касцяні́цы, -ні́ц
1. только мн., бот. (о растении) костяни́ка ж.;
2. собир. костяни́ка ж.;
збіра́ць к. — собира́ть костяни́ку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
малі́ны, -лі́н
1. только мн., бот. (о растении) мали́на ж.;
2. собир. мали́на ж.;
збіра́ць м. — собира́ть мали́ну
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
санда́л м.
1. род. санда́ла, (о древесине и собир.) санда́лу бот. санда́л;
2. род. санда́лу тех., хим. санда́л
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
санта́л м.
1. род. санта́ла, (о древесине и собир.) санта́лу бот. санта́л;
2. род. санта́лу тех., хим. санта́л
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сеза́м II м., миф. Сеза́м;
◊ Сеза́м, адчыні́ся! — шутл. Сеза́м, откро́йся (отвори́сь)!
сеза́м I, -му м., бот. сеза́м, кунжу́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чарні́цы, -ні́ц
1. только мн., бот. (о растении) черни́ка ж.;
2. собир. черни́ка ж.;
збіра́ць ч. — собира́ть черни́ку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)