зая́дласць, ‑і, ж.
Уласцівасць заядлага; заўзятасць, упартасць. [Віктар і Валынец] з заядласцю пачалі пілаваць, аж за пілку горача было трымацца. Лобан. Чалавек хапц з-пад ног ламачыну, махануў навокал сябе, сабакі адскочылі і з большай яшчэ заядласцю кінуліся зноў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сто́раж, ‑а, м.
1. Чалавек, які ахоўвае што‑н.; вартаўнік. [Аканом] пад’ехаў конна да ратушы, здаў каня на рукі сторажу і сам знік у ка[лі]доры. Чорны.
2. Разм. Прыстасаванне для малака, каб не набегла праз край пры кіпячэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упяцёх, прысл.
У колькасці пяці чалавек (толькі пра мужчын ні толькі пра жанчын). [Алесь:] — Мсціслаў, Пятрок, Ясюкевіч, Мацей Біскуповіч, Усяслаў Грыма... ну, і я. Мы ўпяцёх узяліся за людзей, якіх ведалі. Разумееш, у хлопцаў справа пайшла весялей. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фурма́н, ‑а́, м.
Чалавек, які кіруе конямі ў запрэжанай фурманцы; вазак. Дзядзька Макар, вядомы партызанскі фурман, ведаў, што нельга вельмі падганяць каня. Сабаленка. На добрым кані нас падвозіў штатны фурман калгаса дзядзька Мірон, па прозвішчу Шэўчык. Кавалёў.
[Ням. Fuhrmann.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хто-не́будзь, каго-небудзь і пад. (гл. хто), займ. неазначальны.
Які-небудзь чалавек, усё роўна хто. [Левановіч:] У Маскву каму-небудзь сапраўды прыйдзецца паехаць. Крапіва. — Хто-небудзь купляе? — запытаўся Мікола, паказваючы на розныя танныя нацюрморты і пейзажы. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штурха́ч, ‑а, м.
Спец.
1. Дэталь, прыстасаванне для падштурхоўвання чаго‑н. Штурхач клапана.
2. Дапаможны паравоз у хвасце поезда.
3. Спец. Буксірнае судна, якое штурханнем рухае баржы.
4. Разм. Чалавек, якому даручана паскорыць вырашэнне якой‑н. справы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
культу́рны в разн. знач. культу́рный;
~ная рэвалю́цыя — культу́рная револю́ция;
к. чалаве́к — культу́рный челове́к;
~ныя на́выкі — культу́рные на́выки;
~ная камі́сія — культу́рная коми́ссия;
~ныя раслі́ны — культу́рные расте́ния;
к. слой зямлі́ — культу́рный слой земли́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нерво́вы в разн. знач. не́рвный;
~вая сістэ́ма — не́рвная систе́ма;
~выя кле́ткі (тка́нкі) — не́рвные кле́тки (тка́ни);
н. прыпа́дак — не́рвный припа́док;
н. стан — не́рвное состоя́ние;
н. рух — не́рвное движе́ние;
н. чалаве́к — не́рвный челове́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тра́піцца сов.
1. попа́сться; встре́титься, повстреча́ться;
па даро́зе ~піўся чужы́ чалаве́к — по доро́ге встре́тился (повстреча́лся, попа́лся) чужо́й челове́к;
2. случи́ться; подверну́ться;
~піўся вы́падак — подверну́лся слу́чай;
◊ т. пад руку́ — попа́сться по́д руку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тупы́ в разн. знач. тупо́й; (несообразительный — ещё) тупоу́мный;
т. нож — тупо́й нож;
т. нос барка́са — тупо́й нос барка́са;
т. по́гляд — тупо́й взгляд;
т. чалаве́к — тупо́й (тупоу́мный) челове́к;
◊ т. жарт — пло́ская шу́тка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)