усто́йлівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць устойлівага. Устойлівасць збудавання. Устойлівасць руху. Устойлівасць светапогляду. □ Я перабегла на другое [бервяно] і стала трывала, адразу адчуўшы ўстойлівасць плыта. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

учасці́ць, учашчу, учасціш, учасціць; зак., што.

1. Зрабіць больш частым, часцей паўтараць. Учасціць свае паведванні.

2. Зрабіць больш скорым, хуткім. Учасціць рытм руху.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фуэтэ́, нескл., н.

Фігура класічнага жаночага танца, якая складаецца з паварота на пальцах адной нагі пры адначасовым кругавым руху ў паветры другой нагі.

[Фр. fouetté ад fouetter — пляскаць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзекабры́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Удзельнік рускага дваранскага рэвалюцыйнага руху, які выліўся 14 снежня 1825 г. ва ўзброенае паўстанне супроць самадзяржаўя і прыгоннага права.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сто́парыцца, ‑рыцца; незак.

1. Спыняцца, спыняць сваю дзейнасць (пра машыну, механізм). // перан. Разм. Затрымлівацца ў сваім руху, развіцці. Работа стопарыцца.

2. Зал. да стопарыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

субста́нцыя, ‑і, ж.

1. Аб’ектыўная рэальнасць, матэрыя ў адзінства ўсіх форм яе руху. Матэрыяльная субстанцыя.

2. Першааснова, сутнасць усіх рэчаў і з’яў. Субстанцыя глебы.

[Лац. substantia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

траекто́рыя, ‑і, ж.

Спец. Лінія, якую апісвае ў прасторы ў працэсе руху цела або пункт. Траекторыя электрона. // Лінія палёту снарада або кулі. Траекторыя ракеты.

[Ад лац. trajectus — перамяшчэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шаша́, ‑ы, ж.

Дарога, мошчаная шчэбенем, пакрытая асфальтам або іншым цвёрдым пакрыццём, прызначаная для руху бязрэйкавага транспарту. З Выбаргскае шашы даносіўся грукат паравіка. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напе́рад, прысл. і прыназ. з Д.

1. прысл. У напрамку перад сабой; у напрамку руху.

Зрабіць крок н.

Глядзець н.

2. перан. У будучыню.

Жыццё кліча нас н.

3. прысл. Раней часу, раней за што-н. іншае (разм.).

Пахваліцца н.

4. прысл. Раней вызначанага тэрміну, авансам.

Узяць плату н.

5. у знач. выкл. Ужыв. як каманда рухацца ў напрамку перад сабой. «Н.!» — скамандаваў камбат.

6. прыназ. з Д. Выражае прасторавыя адносіны: ужыв. пры назве асобы ці прадмета, на лінію руху якіх ці ў напрамку перад якімі хто-, што-н. выходзіць, выбягае і пад.

Забегчы н. каму-небудзь.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гісто́рыя, -і, ж.

1. Рэчаіснасць у яе развіцці і руху.

Законы гісторыі.

2. Навука аб развіцці чалавечага грамадства.

Г.

Старажытнага свету.

Г.

Сярэдніх вякоў.

3. Ход развіцця, руху чаго-н.

Г. раслін.

Г. знешняга гандлю.

Г. хваробы.

4. Сукупнасць фактаў і падзей, што адносяцца да мінулага жыцця; мінулае, якое захавалася ў памяці людзей.

Народныя вясельныя абрады ўжо сталі гісторыяй.

5. мн. -і, -рый. Расказ, апавяданне пра што-н.

Дзеці любяць слухаць займальныя гісторыі.

6. мн. -і, -рый. Здарэнне, выпадак, пераважна непрыемныя.

Трапіць у сумную гісторыю.

Вось дык г.!

|| прым. гістары́чны, -ая, -ае (да 1—4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)