му́лкі, ‑ая, ‑ае.

Які муляе, цвёрды. Мулкі хамут. □ Падушка здавалася мулкай, дрэнна ўзбітай, і Мар’яна некалькі разоў папраўляла яе, перакідвала на другі бок. Стаховіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папераганя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.

Перагнаць усіх, многіх або ўсё, многае. Папераганяць коней на другую пашу. Папераганяць лодкі на другі бок ракі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́дбежкам, прысл.

Тое, што і подбегам. Не раздумваючы, .. [настаўнік] таропка, амаль подбежкам пайшоў да кустоў. Галавач. Падцягваючы карацейшую нагу, .. [Міхал] подбежкам кінуўся ў бок алешніку. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праваро́чацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Варочацца з боку на бок некаторы час. Цэлую ноч праварочаўся, ніяк не мог заснуць у гумне Міхал. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

да, к, ка, пад, на □ у бок

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

назад, у адваротны бок □ на задні план

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

Абібо́к ’абібок, гультай’ (БРС, Бір. дыс., Бяльк., КСТ, Мядзв., КЭС), абібока, абібочына < *абі‑бок < а‑біваць бакі (Мядзв.). Польск. obibok ’тс’, магчыма, з беларускай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Валю́шка ’кавалак гліны’ (Жд.). Валюшка < *валюша ’тое, што валяюць, валяецца’, якое да валяць ’паварочваць з боку на бок’; параўн. рус. катыш ’кавалак скачанага хлеба’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

О́бнаж (*вобнаж) ’узятак на лапках пчалы’ (Нар. сл.). Прэфіксальна-суфіксальнае ўтварэнне ад нага: *об‑ног‑ь, як вобач (гл.) ’у баку’ < *об‑бок‑ь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пасмятня́, малар. посмітнЛ ’бок дома, які выходзіць у двор’ (Шушк.). Утворана ад укр. посміт ’смецце’. Аб суфіксе ‑ня гл. Сцяцко, Афікс. наз., 165–166.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)