пло́іцца, плоюся, плоішся, плоіцца; незак.
1. Завіваць сабе валасы плойкай.
2. Зал. да плоіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скалма́ціць, ‑мачу, ‑маціш, ‑маціць; зак., што.
Разм. Зрабіць калматым; раскудлаціць (валасы, шэрсць і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
устапы́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Падняць уверх валасы, шэрсць, шчаціну і пад.; натапырыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сівізна́, сіві́зна ‘сівіна, сівыя валасы’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Гарэц., Байк. і Некр., Бяльк., Шат., Варл.; ашм., Стан.; даўг., Сл. ПЗБ). Паводле Кохмана (Kontakty, 24), ва ўсходнеславянскія мовы запазычана з польск. siwizna ‘сіваватасць, сівыя валасы’. Аналагічна адносна рус. сивизна́ ‘тс’ гл. Віткоўскі, Słownik, 172.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Валасня́ ’волас конскага хваста’ (КЭС); ’валасы’ (КТС). Да волас з суфіксам зборнасці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пачоска ’цяганне за валасы, лупцоўка’’ (Нас.). Да часаць (гл.) у пераносным сэнсе.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ільняны́ і (пасля галосных) льняны́, -а́я, -о́е.
1. Які мае адносіны да лёну, да яго апрацоўкі.
Ільняное валакно.
І. алей.
Ільняная сарочка.
Ільняная прамысловасць.
2. перан. Які колерам і мяккасцю нагадвае валакно лёну.
Ільняныя валасы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кучара́віцца, ‑віцца; незак.
Віцца, закручвацца ў кучары (пра валасы). Валасы кучаравіліся з-пад шапкі. Чорны. / Пра пышную зялёную расліннасць. На балоце там і тут кучаравіліся кусты лазы. Мележ. / Пра дым, туман, хмары. Над .. высачэзнымі вежамі-трубамі кучаравіцца рыжы дым. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расчаса́ць 1, ‑чашу, ‑чэшаш, ‑чэша; зак., што.
Расправіць, разраўняць, прыгладзіць грэбенем (валасы). Павел пашыўся, расчасаў свае густыя чорныя валасы. Гроднеў. Васіль Бусыга расчасаў акуратна чорную бараду. Колас.
расчаса́ць 2, ‑чашу, ‑чэшаш, ‑чэша; зак., што.
Сякерай высечы, расшырыць адтуліну (у дрэве).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старчако́м, прысл.
Стаўма, вертыкальна, старчма. Падняўшы гарачы прэнт .. і трымаючы яго старчаком, як свечку, каваль падышоў бліжэй да хлапца. Кулакоўскі. // Тарчма (пра валасы, шчаціну і пад.). Валасы стаяць старчаком, як іголкі ў вожыка, мне іх ніколі не ўдавалася прычасаць. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)