Суважа́ць (suważaci) ’спачуваць’ (Тур.): stała ziaziulka suważaci (клец., Федар. 7). Няясна; паводле кантэксту, хутчэй ’суцяшаць’, параўн. разважаць (гл.) ’рассейваць трывогу, суцяшаць’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Наспара́цца ’набрацца, назапасіцца’ (віл., Жыв. сл.). Калі гэта не апіска (гл. настарицца), то хутчэй за ўсё да спор ’прыбытак, нарашчэнне’, параўн. наспарыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Неаднаколы ’неаднолькавы’ (круп., Сл. ПЗБ). Да аднаколы (гл.), з аднаковы ’аднолькавы’, неаднаковы ’неаднолькавы’, якія хутчэй за ўсё з польск. jednakowy ’аднолькавы’, niejednakowy ’неаднолькавы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Падды́мка ’снежны занос’ (Касп.). Значэнне дэфінавана недакладна, параўн. кантэкст: узьнялася паддымка; слова хутчэй азначае ’мяцеліца, замець’. Суфіксальны дэрыват ад *паддымаць ’уздымаць’. Гл. уздымаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Путры́ш ’шворан’ (слонім., Сл. ПЗБ). Няясна; як тэхнічная дэталь хутчэй за ўсё запазычана з нямецкай, параўн. с.-в.-ням. puterich ’шланг’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́пуха, ро́пушка ’невялічкая рыбка, падобная на мянька (галец?)’, ’жаба з жоўтым падбрушшам’ (ТС). Відаць, не звязана з ра́пушка (гл.); хутчэй да рапуха (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Слішч ‘смоўж’ (ТС). Хутчэй за ўсё, да слізкі (гл.) у выніку субстантывацыі першаснага *slizъkъ, параўн. сліш ‘смоўж’ (Сл. ПЗБ); магчымы ўплыў наступнага слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мага́: як мага́ как мо́жно, изо всех сил;
◊ як мага́ хутчэ́й — как мо́жно скоре́е, возмо́жно скоре́е;
як мага́ больш — как мо́жно бо́льше;
як мага́ лепш — как мо́жно лу́чше;
як мага́ — во всю прыть, во всю мочь; изо всех сил; (о беге) во весь опо́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перава́львацца 1, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да пераваліцца 1.
2. Нахіляцца то на адзін, то на другі бок у час руху. Лена планіруючы, перавальваюцца з крыла на крыло чатыры буслы. Брыль. «Газік» павольна перавальваўся з аднае калдобіны ў другую. Б. Стральцоў. Маглі б ісці хутчэй, але Фядора Антонаўка перавальвалася з нагі на нагу, нібы качка. Пестрак.
3. Зал. да перавальваць 1.
перава́львацца 2, ‑аецца; незак.
Зал. да перавальваць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перакава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; ‑куём, ‑куяце; зак.
1. каго-што. Падкаваць нанава, іначай, яшчэ раз. Перакаваць каню пярэднія ногі.
2. каго. Падкаваць усіх, многіх. Перакаваць усіх коней.
3. што. Перарабіць каваннем у што‑н. іншае. І клопат мой — дапамагчы Зямлі ў вялікай справе: Перакаваць хутчэй мячы На кельмы і аралы. Кляўко.
4. перан.; каго. Змяніць карэнным чынам, перавыхаваць. [З’явілася] думка, што чалавек сам можа выхавацца ў працы. Яна, маўляў, перакуе чалавека. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)