сінява́та-шы́зы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сінява́та-шы́зы |
сінява́та-шы́зая |
сінява́та-шы́зае |
сінява́та-шы́зыя |
| Р. |
сінява́та-шы́зага |
сінява́та-шы́зай
сінява́та-шы́зае |
сінява́та-шы́зага |
сінява́та-шы́зых |
| Д. |
сінява́та-шы́заму |
сінява́та-шы́зай |
сінява́та-шы́заму |
сінява́та-шы́зым |
| В. |
сінява́та-шы́зы (неадуш.)
сінява́та-шы́зага (адуш.) |
сінява́та-шы́зую |
сінява́та-шы́зае |
сінява́та-шы́зыя (неадуш.)
сінява́та-шы́зых (адуш.) |
| Т. |
сінява́та-шы́зым |
сінява́та-шы́зай
сінява́та-шы́заю |
сінява́та-шы́зым |
сінява́та-шы́зымі |
| М. |
сінява́та-шы́зым |
сінява́та-шы́зай |
сінява́та-шы́зым |
сінява́та-шы́зых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мутна-...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач. мутны, напр.: мутна-белы, мутна-блакітны, мутна-малочны, мутна-шызы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шыза-...
Першая частка складаных слоў са знач.: шызы, з шызым адценнем, напр.: шыза-блакітны, шыза-зялёны, шыза-чорны, шыза-шэры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сиза́рь зоол.
1. дзі́кі го́луб;
2. (сизый голубь) шы́зы го́луб.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сы́зы ’шызы’ (Касп., Растарг., Шн. 2), ’не адбелены (пра лён)’ (Сл. ПЗБ), сы́зый ’шызы, сінявата-цёмны’ (Бяльк.). Гл. шызы. Карскі (1, 357) цвёрдасць зычных у пачатковым складзе тлумачыць украінскім або польскім уплывам, параўн. укр. си́зий, адпаведная польская форма адсутнічае, чаму, аднак, пярэчыць лінгвагеаграфія названых формаў. Да этымалогіі параўн. сізаваро́нка ’птушка сіваграк, Coracias garrulis L.’ (ЛА, 1) і сіваваро́нка ’тс’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
разраўнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.
Зрабіць роўным, згладзіўшы няроўнасці. Разраўнаваць пляцоўку для будоўлі. □ Спрытна, адным узмахам кельні .. [Цімка] разраўнаваў шызы раствор. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шы́за,
1. Прысл. да шызы.
2. безас. у знач. вык. Пра шэра-блакітны колер паветра дзе‑н. У пакоі было шыза ад дыму.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сіню́к ‘сініца’ (Янк. Мат., Сцяшк. Сл.), сіню́к сіні ‘Parus caeruleus, сініца’ (Ласт.). Да сіні (гл.). Параўн. назвы птушак ад таго ж кораня: укр. синя́к ‘дзікі шызы голуб’, польск. siniak ‘від дразда’ і інш., гл. сіняк 3. Гл. таксама Антропаў, Назв. птиц, 355.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сіва́к 1 ‘неўрадлівая глеба сівога колеру’ (шчуч., дзятл., лід., Сл. ПЗБ), тое ж сіве́ц (віл., ганц., докш., Сл. ПЗБ; ст.-дар., Яшк.), сіву́ха (воран., Сл. ПЗБ). Апошняе абазначае яшчэ і ‘глей’ (там жа). Да сівы, паводле колеру.
Сіва́к 2 ‘птушка чырвонагаловы нырэц, Aythya ferina L.’ (гарад., Касп.; пін., Федз.–Доўб.), параўн. рус. ярасл. сиво́к, сиву́ч ‘тс’, укр. сива́к ‘парода галубоў’, чаш. sivák ‘шызы голуб’. Да сівы (гл.); найменне па пераважаючым колеры апярэння, параўн. сіўка, сявак (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)