знайсці́ся, знайдуся, знойдзешся, знойдзецца; пр. знайшоўся, ‑шлася, ‑лося; зак.

1. Аказацца выяўленым у выніку пошукаў; адшукацца (пра каго‑, што‑н. згубленае, страчанае і пад.). Добра, што знайшоўся нарэшце Тол[еў] брат, але ж яна, Валя, па-ранейшаму гэтак жа непакоіцца за Толю, як і яго родны брат. Якімовіч. [Люба] стала чуць у сабе патрэбу быць блізка да Рыльскага, быццам тут знайшлося тое, чаго яна апошні час шукала сярод людзей. Чорны.

2. Аказацца ў наяўнасці, выявіцца. Пры раненым не знайшлося дакументаў. Васілевіч. У атрадзе знайшліся танкісты з былых акружэнцаў, і машыну ўключылі ў спіс партызанскага ўзбраення. Шчарбатаў. // Іран. Аб’явіцца, заявіцца. Барыс злёгку паціснуў плячамі: бач, дабрадзей знайшоўся. М. Ткачоў.

3. Сцяміць, зразумець, што трэба рабіць, сказаць і пад. — Не ўмею танцаваць, — нарэшце знайшоўся я, каб што-небудзь адказаць у сваё апраўданне. Гамолка. / з займ. «што» у знач. злучальнага слова. [Лявон] разгубіўся і не знайшоўся адразу, што адказаць. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зразумець, усвядоміць, пазнаць, пасягнуць, паняць, асэнсаваць, разабрацца, разабраць; спасцігнуць, даўмецца, скеміць, уцяміць, сцяміць, скмеціць, змікіціць, раскумекаць, расшалопаць, ушалопаць, утаропіць (разм.); засвоіць, улавіць, дапяць, схапіць, раскусіць (перан.) □ узяць у розум, улавіць сэнс, раскусіць праўду, удзяўбці сабе ў галаву

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

толк​I сущ.

1. (смысл) толк, род. то́лку м., сэнс, род. сэ́нсу м.;

ма́ло то́лку ма́ла то́лку (сэ́нсу);

что то́лку? які́ толк (сэнс)?;

с толком з то́лкам (з сэ́нсам, з ро́здумам);

бе́з толку без то́лку (без сэ́нсу, без ла́ду);

2. (прок, польза) разг. кары́сць, -ці ж., толк, род. то́лку м.;

что из него́ то́лку? яка́я з яго́ кары́сць?;

из э́того бу́дет толк з гэ́тага бу́дзе толк;

3. ед. нет (разговоры) гаво́рка, -кі ж.; (слухи) чу́ткі, -так, ед. чу́тка, -кі ж.; (молва) по́галаскі, -сак, ед. по́галаска, -кі ж.; (сплетни) плёткі, -так, ед. плётка, -кі ж.;

положи́ть коне́ц то́лкам спыні́ць ро́зныя гаво́ркі (плёткі);

4. (мнение, суждение) уст. ду́мка, -кі ж., меркава́нне, -ння ср.;

◊

взять в толк на цям узя́ць; ске́міць (сця́міць); дабра́ць ро́зуму, зразуме́ць;

понима́ть (знать) толк зна́цца (на чым-небудзь); (разбираться) разбіра́цца (у чым-небудзь);

не доби́ться то́лку не дабі́цца то́лку;

сбить (сби́ться) с то́лку збіць (збі́цца) з то́лку (з панталы́ку).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)