сусве́тны, -ая, -ае.

1. гл. сусвет.

2. Які распаўсюджваецца на ўвесь свет, адносіцца да ўсяго свету.

Сусветная гісторыя.

С. кангрэс моладзі (розных краін свету).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

макрако́см, ‑у, м.

Кніжн. Свет, Сусвет; проціл. мікракосм.

[Ад грэч. makrós — вялікі і kosmos — свет.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уніве́рсум, ‑у, м.

Філасофскі тэрмін, які абазначае «усё існуючае», «сусвет як цэлае».

[Лац. universum — сусвет.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

касмало́гія, ‑і, ж.

Вучэнне пра Сусвет як пра адзінае цэлае. // Раздзел астраноміі, прысвечаны гэтаму вучэнню.

[Ад грэч. kósmos — Сусвет і lógos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вселе́нная ж. сусве́т, -ту м.; разг. свет, род. све́ту м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ко́смассусвет’ (ТСБМ). Праз рус. космос з грэч. κόσμος (Шанскі, 2, 8, 349).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

светабудо́ва, ‑ы, ж.

Кніжн. Сусвет (у 1 знач.). І дзесьці глыбока заварушылася пачуццё цяжкага непаразумення перад недасканаласцю светабудовы, перад яе супярэчлівасцю. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

невычэ́рпны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і невычарпальны. «Чорнае балота» стане невычэрпнай крыніцай даходу. Грамовіч. Слова! Яно неабсяжнае, як сусвет, невычэрпнае, як акіян. Юрэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́смас, -у, м.

1. Сусвет (Сонечная сістэма, зоркі, галактыкі і пад.).

2. Прастора, якая распасціраецца за межамі зямной атмасферы на вышыні, большай за 100 км.

Палёт у к.

Асваенне космасу.

|| прым. касмі́чны, -ая, -ае.

К. карабель.

К. палёт.

Касмічныя прамяні.

К. век.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

піфагарэ́йства, ‑а, н.

Гіст. Вучэнне старажытнагрэчаскага філосафа Піфагора, які лічыў, што лік ёсць сутнасць усіх рэчаў, а Сусвет з’яўляецца гарманічнай сістэмай лікаў і іх адносін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)