жари́ща разг. гарачыня́, -ні́ ж.; спёка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́смаліць², -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., што (разм.).
Знішчыць агнём, сонцам і пад.; выпаліць.
Пажар высмаліў лес.
Спёка высмаліла траву на паплавах.
|| незак. высма́льваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жара́ гарачыня́, -ні́ ж.; (зной) спёка, -кі ж., спяко́та, -ты ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Жара́ ’спёка’, ’гарачка’ (ТСБМ). Рус. жара́ ’спёка’, укр. жара́ ’тс’, ’гарачка’, славац. žiara ’зарыва, гарачыня’, серб.-харв. жа̀ра ’спёка’, славен. žara ’сып’. Варыянт ж. р. ад таго ж кораня, што жар (гл.). Не выключана, што значэнне ’гарачка’ ўзнікла на базе значэння ’сып’, вядомага шэрагу моў. Гл. жа́ры.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
золь, ‑і, ж.
Сырое, пранізлівае халоднае надвор’е. Ні зімовая сцюжа, ні летняя спёка, ні золь, ні дождж не спынялі работы на будоўлі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халадо́к, -дку́, м.
1. Цяністае месца, цянёк.
Сядзець у халадку.
2. Свежае халаднаватае паветра.
Павеяла халадком.
3. Час сутак, калі ўжо спала або яшчэ не наступіла спёка.
Халадком добра касіць.
4. перан. Стрыманасць, раўнадушнасць у адносінах да каго-, чаго-н.
У голасе яго адчуваўся х.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зной м. спёка, -кі ж., спяко́та, -ты ж., гарачыня́, -ні ж., прыпа́р, -ру м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фу, выкл.
1. Ужыв. пры выражэнні дакору, прыкрасці, пагарды, агіды, нездаволенасці і пад.
Фу!
Як вам не сорамна!
Фу!
Брыдота якая!
2. Ужыв. для выражэння стомленасці або палёгкі, задавальнення.
Фу!
Якая страшэнная спёка!
Фу, як здарожыўся!
◊
Фу ты (разм.) — ужыв. пры здзіўленні або раздражненні ад чаго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тро́пік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Уяўны круг, які праходзіць паралельна зямному экватару на адлегласці 23°26’ на поўнач або на поўдзень ад яго.
Т.
Казярога.
Т.
Рака.
2. Гарачы пояс зямнога шара, размешчаны паміж экватарам і гэтым кругам.
|| прым. трапі́чны, -ая, -ае.
Трапічная спёка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Кі́пень ’квецень’, ’гарачыня, спёка’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Некр., Бір., ТС, Бяльк., Сцяц.). Гл. кіпецень, кіпець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)