азада́чыць

‘паставіць у складанае становішча’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. азада́чу азада́чым
2-я ас. азада́чыш азада́чыце
3-я ас. азада́чыць азада́чаць
Прошлы час
м. азада́чыў азада́чылі
ж. азада́чыла
н. азада́чыла
Загадны лад
2-я ас. азада́ч азада́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час азада́чыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

завары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ва́рыцца; зак.

1. Настаяцца ў вары.

Чай заварыўся.

2. перан. Распачацца (пра што-н. клапатное, складанае, непрыемнае; разм.).

Заварылася справа.

|| незак. зава́рвацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разблы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

1. Раздзяліць, разматаць (зблытанае).

Р. валасы.

2. перан. Зрабіць ясным, зразумелым што-н., дабрацца да сутнасці чаго-н.

Р. складанае пытанне.

|| незак. разблы́тваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

азада́чаны

‘пастаўлены ў складанае становішча’

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. азада́чаны азада́чаная азада́чанае азада́чаныя
Р. азада́чанага азада́чанай
азада́чанае		 азада́чанага азада́чаных
Д. азада́чанаму азада́чанай азада́чанаму азада́чаным
В. азада́чаны (неадуш.)
азада́чанага (адуш.)		 азада́чаную азада́чанае азада́чаныя (неадуш.)
азада́чаных (адуш.)
Т. азада́чаным азада́чанай
азада́чанаю		 азада́чаным азада́чанымі
М. азада́чаным азада́чанай азада́чаным азада́чаных

Кароткая форма: азада́чана.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

рэ́зус-фа́ктар, -у, м. (спец.).

Складанае арганічнае рэчыва, якое змяшчаецца ў крыві малпаў пароды рэзус і ў людзей і абумоўлівае сумяшчальнасць і несумяшчальнасць крыві донара і таго, каму пераліваюць яго кроў, або цяжарнай жанчыны і плода.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аргані́зм, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Усякая жывая істота, расліна.

Развіццё арганізмаў.

2. Сукупнасць фізічных і духоўных уласцівасцей чалавека.

Здаровы а.

3. Складанае арганізаванае адзінства (перан.).

Дзяржаўны а.

|| прым. аргані́зменны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хітраспляце́нне, ‑я, н.

1. Складанае вычварнае перапляценне чаго‑н. Хітраспляценне арнаментаў. // перан. Пра складанае перапляценне якіх‑н. фактаў, падзей. А я, біты, цёрты, не веру ў такое хітраспляценне інтрыг. Шамякін.

2. Складаная будова, развіццё, падача чаго‑н. (сюжэта, думак, ідэй і пад.). Пісьменнік імкнецца зацікавіць чытача не хітраспляценнямі сюжэта, а ўвагай да духоўнага свету гераіні. Шкраба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мудрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; незак. (разм.).

1. над чым і без дап. Рабіць што-н. складанае, незвычайнае.

2. Залішне ўскладняць якую-н. справу.

|| зак. намудрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й і змудрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й.

|| наз. мудрава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фасе́т, ‑а, М ‑сеце, м.

Спец.

1. Скошаная бакавая грань чаго‑н.

2. Грань адшліфаванага каменя.

3. Рагавіца кожнага з асобных вочак, з якіх складаецца складанае вока членістаногіх.

[Фр. facette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лабіры́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Палац з мноствам пакояў і заблытаных хадоў, пабудаваны, паводле старажытнагрэчаскага падання, Дэдалам на востраве Крыт.

2. Складанае, заблытанае размяшчэнне памяшканняў, праходаў, дарог, алей у парку і пад. Вялізны санаторый адразу здаўся Казанцаву сапраўдным лабірынтам. Васілевіч.

3. перан. Што‑н. вельмі складанае, заблытанае, у чым цяжка адразу разабрацца. Лабірынт думак. Лабірынт падзей. □ У лабірынце памяці маёй Цудоўнейшыя скарбы выяўляю. Танк.

4. Спец. Унутраная частка вуха.

[Грэч. labyrinthos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)