нетрыва́ласць, ‑і, ж.
Уласцівасць нетрывалага. Рэвалюцыя зламала стары лад жыцця, паказала яго нетрываласць. Адамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэвалюцы́йны, -ая, -ае.
1. гл. рэвалюцыя.
2. Які выражае ідэі рэвалюцыі, накіраваны на ажыццяўленне рэвалюцыі.
Рэвалюцыйная барацьба.
Р. рух.
3. Устаноўлены рэвалюцыяй, які замацоўвае яе дасягненні.
Р. ўрад.
Рэвалюцыйная законнасць.
4. Які ўносіць рэвалюцыю (у 2 знач.) у якую-н. галіну жыцця.
Рэвалюцыйныя пераўтварэнні ў тэхніцы.
|| наз. рэвалюцы́йнасць, -і, ж. (да 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
відаво́чнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць відавочнага (у 2 знач.). Рэвалюцыя паказала .. з усёй відавочнасцю, што народ — вялікая сіла. Каваленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кастры́чнік м., ист. (Вялі́кая Кастры́чніцкая сацыялісты́чная рэвалю́цыя) Октя́брь (Вели́кая Октя́брьская социалисти́ческая револю́ция)
кастры́чнік м. октя́брь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заваёва, ‑ы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. заваёўваць — заваяваць.
2. звычайна мн. (заваёвы, ‑ёў). Тое, што заваявана, набыта, дасягнута. Рэвалюцыя заклікала народ абараняць заваёвы Кастрычніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэвалю́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Карэнны пераварот у жыцці грамадства, які прыводзіць да ліквідацыі старога грамадскага і палітычнага ладу і да перадачы ўлады ў рукі іншага класа.
Буржуазная р. (якая звяргае буржуазны лад і ўстанаўлівае ўладу перадавога класа). Кастрычніцкая р. 1917 г.
2. Карэнны пераварот, рэзкі скачкападобны пераход ад аднаго якаснага стану да другога.
Навукова-тэхнічная р.
|| прым. рэвалюцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Р. час.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
самаацэ́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
Ацэнка самога сябе, сваёй годнасці і недахопаў. Сацыялістычная рэвалюцыя надзвычай павысіла гэтую веру [у чалавека], самаацэнку чалавека і павагу літаратуры да чалавека. Адамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэвалюцы́йнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць рэвалюцыйнага. Рэвалюцыйнасць рабочага класа. Рэвалюцыйнасць паэзіі. □ І рэвалюцыя апраўдала таксама нашу, сацыял-дэмакратычную работу, апраўдала нашу надзею і веру ў ісцінную рэвалюцыйнасць пралетарыяту. Ленін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́лле, ‑я, н., зб.
Калы. — Пачнецца рэвалюцыя, і ўсё зменіцца раптоўна і стыхійна. І той, хто становіцца цяпер на калені перад царскім поездам, пойдзе з коллем на самога цара. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распрыго́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.
1. Гіст. Вызваліць ад прыгону. Распрыгоніць сялян.
2. перан. Вызваліць ад якога‑н. прыгнёту; разняволіць. Вялікая Кастрычніцкая сацыялістычная рэвалюцыя распрыгоніла ўсе народы Расіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)