раздо́лле, -я, н.
1. Шыр, прастор; шырокая вольная прастора.
Р. неабсяжных палёў.
2. Шырокая прастора, якая дае магчымасць свабодна дзейнічаць каму-, чаму-н., праяўляцца чаму-н. (разм.).
Р. птушкам у лесе.
3. перан. Спрыяльныя, зручныя абставіны; умовы для каго-, чаго-н.
Тут р. для грыбнікоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
куп’і́сты, ‑ая, ‑ае.
Пакрыты купінамі, з купінамі. Прастор, зарослы асакой, пераходзіць у куп’істае балота. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгу́лле, ‑я, н.
Разм. Разгул. Разгулле буйнае мяцеліц, прастор аснежаных палёў, нямая ціш сцюдзёнай белі паміж аснежаных кустоў. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасця́г, ‑у, м.
Свабодны, вялікі прастор; шыр. Над прасцягамі заросшай дрыгвы слаўся рэдкі туман. Краўчанка. Імчыцца, ляціць па неабсяжным сонечным прасцягу поезд. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
удалечыню́, прысл.
На далёкую адлегласць, у далёкі прастор, далёка ўперад. Юліян Козіч .. пасвятлеўшымі вачыма паглядзеў удалечыню, на тыя агароды, дзе пачынаўся зялёны луг. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гэй, выкл.
Разм. Вокліч, якім звяртаюцца да каго‑н., аклікаюць каго‑н. Гэй, наперад, покі сэрца Б’ецца, рвецца на прастор. Купала. — Гэй, дзядзька! — гукнула Харошка. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздо́лье ср.
1. раздо́лле, -лля ср., прасто́р, -ру м.;
2. перен. раздо́лле, -лля ср.; раско́ша, -шы ж.; выго́да, -ды ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Раско́ша, ро́скаш ’празмерны дастатак, пышнасць, велічнае хараство’, ’прастор, свабода, пачуццё свабоды, волі’, ’спакой’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Ян.), ’воля, прыволле, прастор’ (Касп., Байк. і Некр.), ’багацце’ (Байк. і Некр.), роско́ша ’дадатак’ (ТС). Параўн. укр. р́оскіш ’празмерны дастатак, задавальненне, асалода’, рус. ро́скошь ’прыемнасць, раскоша’, польск. rozkosz ’роскаш, багацце’, чэш., славац. rozkoš ’радасць, асалода’, славен. razkošje ’роскаш, багацце, радасць’, серб.-харв. ра̀скош ’раскоша’, балг. разко́ш ’асалода’. Звычайна рэканструюецца як *orzkošь (< *orzkoxj‑) і звязваецца з *koxati (гл. кахаць). Гл. Фасмер, 3, 504; Брукнер, 242; Бязлай, 3, 159; БЕР, 6, 155.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
б’еф, ‑а, м.
Участак ракі або канала паміж дзвюма плацінамі, двума шлюзамі. Дзесятая брама зачыняецца ўслед за параходам, і мы плывём б’ефам, так завецца паміжшлюзавы прастор. Галавач.
[Фр. bief.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адля́скаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Скончыць ляскаць, стукаць, бразгаць. Балаголаўская вуда адляскала коламі па лясной дарозе, выехала на палявы прастор і ўжо набліжалася да маіх родных аселіц. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)