перадавы́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. перадавы́ перадава́я перадаво́е перадавы́я
Р. перадаво́га перадаво́й
перадаво́е		 перадаво́га перадавы́х
Д. перадаво́му перадаво́й перадаво́му перадавы́м
В. перадавы́ (неадуш.)
перадаво́га (адуш.)		 перадаву́ю перадаво́е перадавы́я (неадуш.)
перадавы́х (адуш.)
Т. перадавы́м перадаво́й
перадаво́ю		 перадавы́м перадавы́мі
М. перадавы́м перадаво́й перадавы́м перадавы́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дагматы́зм, ‑у, м.

Некрытычнае мысленне, якое апіраецца толькі на догмы. Марксізм-ленінізм, як сапраўдная перадавая навука, нецярпіма адносіцца да дагматызму. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

передова́я​I сущ. (передовая линия) воен., разг. перадава́я, -во́й ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

передова́я​II сущ. (статья) перадавы́ арты́кул; разг. перадава́я, -во́й ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рабо́тніца ж. рабо́тница;

перадава́я р. — передова́я рабо́тница;

ха́тняя р. — дома́шняя рабо́тница

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

грама́дска-перадавы́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. грама́дска-перадавы́ грама́дска-перадава́я грама́дска-перадаво́е грама́дска-перадавы́я
Р. грама́дска-перадаво́га грама́дска-перадаво́й
грама́дска-перадаво́е		 грама́дска-перадаво́га грама́дска-перадавы́х
Д. грама́дска-перадаво́му грама́дска-перадаво́й грама́дска-перадаво́му грама́дска-перадавы́м
В. грама́дска-перадавы́ (неадуш.)
грама́дска-перадаво́га (адуш.)		 грама́дска-перадаву́ю грама́дска-перадаво́е грама́дска-перадавы́я (неадуш.)
грама́дска-перадавы́х (адуш.)
Т. грама́дска-перадавы́м грама́дска-перадаво́й
грама́дска-перадаво́ю		 грама́дска-перадавы́м грама́дска-перадавы́мі
М. грама́дска-перадавы́м грама́дска-перадаво́й грама́дска-перадавы́м грама́дска-перадавы́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цвет, -у, М цве́це, м.

1. зб. Кветкі на раслінах і дрэвах у перыяд цвіцення.

Цвету было многа на яблыні, а яблыкаў няма.

Ліпавы ц. лечыць прастуду.

2. Час цвіцення.

Здарылася гэта, калі вішні былі ў цвеце.

3. перан., чаго. Лепшая, перадавая частка чаго-н.

Ц. моладзі.

4. перан. Росквіт сіл, гады маладосці.

Памёр у цвеце сіл.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грама́дскасць, ‑і, ж.

1. Перадавая, найбольш актыўная частка грамадства. [Трэці з камунараў:] Пад партыйным кіраўніцтвам Працуем на якасць, Нам урад ідзе насустрач І наша грамадскасць. Купала. // Грамадскія арганізацыі. Грамадскасць завода.

2. Усведамленне грамадскіх інтарэсаў, патрэб, цікавасць да пытанняў грамадскага жыцця. Пачуццё грамадскасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непала́дкі, ‑дак і ‑каў; адз. непаладка, ‑і, ДМ ‑дцы, ж.

1. Адсутнасць наладжанасці; недахопы ў рабоце чаго‑н. [Марцін:] — Слоў няма: МТС перадавая, але ўсякіх непаладак там вельмі многа. Лупсякоў. Стрыманы, ветлівы, камандарм амаль заўсёды, прыязджаючы ў дывізію, быў незадаволены, знаходзіў розныя непаладкі. Мележ.

2. Непаразуменні, сваркі; нелады. Апошні рубеж сталасці пройдзен, выпрабаванне на трываласць сям’і зроблена. Мінулі хвіліны спрэчак і непаладак. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фарпо́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Перадавая ўмацаваная пазіцыя; умацаваны пост на граніцы. Ён [пагранічнік] пастаўлен на фарпосце, А за ім уся краса: хвоі ў шуме, кветкі ў росце І раса на каласах. Лужанін. // перан. Перадавы пункт, апора, пачатак чаго‑н. Мікола Хведаровіч прыйшоў у беларускую літаратуру ў самым пачатку 20‑х гадоў, калі наша краіна набліжалася да гістарычнага рубяжа свайго росквіту — першай пяцігодкі — і падрыхтавала трывалую эканамічную глебу для індустрыяльна-калгаснай магутнасці СССР — першага ў свеце фарпоста сацыялізма. Майхровіч.

[Ням. Vorposten.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)