пашчы́рыць
‘пастарацца’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пашчы́ру |
пашчы́рым |
| 2-я ас. |
пашчы́рыш |
пашчы́рыце |
| 3-я ас. |
пашчы́рыць |
пашчы́раць |
| Прошлы час |
| м. |
пашчы́рыў |
пашчы́рылі |
| ж. |
пашчы́рыла |
| н. |
пашчы́рыла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
пашчы́р |
пашчы́рце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
пашчы́рыўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нашчы́раць
‘пастарацца, пашчыраваць’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
нашчы́раю |
нашчы́раем |
| 2-я ас. |
нашчы́раеш |
нашчы́раеце |
| 3-я ас. |
нашчы́рае |
нашчы́раюць |
| Прошлы час |
| м. |
нашчы́раў |
нашчы́ралі |
| ж. |
нашчы́рала |
| н. |
нашчы́рала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
нашчы́рай |
нашчы́райце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
нашчы́раўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нашчы́рыць
‘пастарацца, пашчыраваць’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
нашчы́ру |
нашчы́рым |
| 2-я ас. |
нашчы́рыш |
нашчы́рыце |
| 3-я ас. |
нашчы́рыць |
нашчы́раць |
| Прошлы час |
| м. |
нашчы́рыў |
нашчы́рылі |
| ж. |
нашчы́рыла |
| н. |
нашчы́рыла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
нашчы́р |
нашчы́рце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
нашчы́рыўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
◎ Прышчы́рыць ’пастарацца’ (Нас.). Да шчыры (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыню́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.
1. Прывыкнуць да якога-н. паху.
П. да тытунёвага дыму.
2. Унюхваючыся, пастарацца вызначыць што-н. па паху, распазнаць якія-н. пахі.
Прынюхаўся — пахла смажанай рыбай.
|| незак. прыню́хвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Прыгару́даць, ’добра пастарацца; назапасіць, сабраць, забяспечыцца’ (слонім., Арх. Федар.). Да гаруд, аруд ’застаронак, засек’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
углядзе́цца, угляджуся, углядзішся, углядзіцца; углядзімся, угледзіцеся; зак.
Уважліва гледзячы, прыглядаючыся, пастарацца ўбачыць, разглядзець каго‑, што‑н. Нахіліўшыся з лодкі, я спрабую углядзецца ў ваду. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уні́кнуць, -ну, -неш, -не; уні́к, -кла; зак.
1. чаго. Пазбегнуць, ухіліцца ад чаго-н.
У. аварыі.
У. лаянкі.
2. каго-чаго. Не пажадаць сустрэцца з кім-, чым-н.
У. сустрэчы.
3. у што. Удумацца, пастарацца зразумець сутнасць чаго-н.
У. у змест прачытанага.
|| незак. уніка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папакармі́ць, ‑кармлю, ‑корміш, ‑корміць; зак., каго.
Разм. Карміць доўга, неаднаразова; накарміць многіх. [Ліпскі:] — Гаспадарку весці трэба ўмець. Каб яйка з-пад курыцы ўзяць, трэба, брат, пастарацца, папакарміць яе не абы-чым... Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасцерагчы́ся, ‑рагуся, ‑ражэшся, ‑ражэцца; ‑ражомся, ‑ражацеся, ‑рагуцца; пр. пасцярогся, ‑сцераглася, ‑лося; заг. пасцеражыся; зак.
Праявіць некаторую асцярожнасць у адносінах да каго‑, чаго‑н.; пастарацца не рабіць чаго‑н. Мікола сам зразумеў, што не пасцярогся ў сварцы з солтысам. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)