разрабо́тать сов.

1. распрацава́ць;

разрабо́тать нау́чный вопро́с распрацава́ць навуко́вае пыта́нне;

разрабо́тать чертёж распрацава́ць чарцёж;

2. (гряды, землю) с.-х. разрабі́ць;

3. горн. вы́рабіць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фильм фільм, род. фі́льма м.;

звуково́й фильм гукавы́ фільм;

документа́льный фильм дакумента́льны фільм;

нау́чный фильм навуко́вы фільм;

цветно́й фильм каляро́вы фільм;

снима́ть фильм здыма́ць фільм.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фунда́мент м.

1. род. фунда́мента (основание, опора) фунда́мент;

бето́нны ф. — бето́нный фунда́мент;

2. род. фунда́менту перен. (основа) фунда́мент;

навуко́вы ф.нау́чный фунда́мент;

закла́сці ф. ве́даў — заложи́ть фунда́мент зна́ний

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фунда́мент

1. (основание, опора) фунда́мент, -та м., падму́рак, -рка м.;

бето́нный фунда́мент бето́нны фунда́мент (падму́рак);

2. перен. (основа) фунда́мент, -ту м.; грунт, род. гру́нту м.;

нау́чный фунда́мент навуко́вы фунда́мент.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разве́дчык м., в разн. знач. разве́дчик; (научный исследователь со специальной целью — ещё) изыска́тель;

атра́д ко́нных ~каў — отря́д ко́нных разве́дчиков;

па́ртыя ~каў у гара́х — па́ртия разве́дчиков (изыска́телей) в гора́х;

самалёт-р. — самолёт-разве́дчик

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

изыска́ние ср.

1. (действие) адшука́нне, -ння ср., (неоконч.) адшу́кванне, -ння ср.; (поиски) по́шукі, -каў мн.;

изыска́ние средств адшука́нне сро́дкаў;

2. (научный поиск) по́шук, -ку м.; (с целью проектирования чего-л.) по́шук, -ку м.;

геологи́ческие изыска́ния геалагі́чныя по́шукі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

учёный

1. прил. (много знающий) вучо́ны;

учёные лю́ди вучо́ныя лю́дзі;

2. прил. (научный) навуко́вы; вучо́ны;

учёный комите́т навуко́вы камітэ́т;

учёное о́бщество навуко́вае тавары́ства;

учёный сове́т вучо́ны саве́т;

учёная сте́пень вучо́ная ступе́нь;

учёный секрета́рь вучо́ны сакрата́р;

3. сущ. (специалист) вучо́ны, -нага м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

центр в разн. знач. цэнтр, род. цэ́нтра м.;

центр окру́жности (ша́ра) мат. цэнтр акру́жнасці (ша́ра);

центр э́ллипса мат. цэнтр э́ліпса;

центр тя́жести физ., перен. цэнтр ця́жару;

центр величины́ мор. цэнтр велічыні́;

в це́нтре страны́ у цэ́нтры краі́ны;

жить в це́нтре го́рода жыць у цэ́нтры го́рада;

в це́нтре внима́ния у цэ́нтры ўва́гі;

нау́чный центр навуко́вы цэнтр;

культу́рный центр культу́рны цэнтр;

промы́шленные це́нтры страны́ прамысло́выя цэ́нтры краі́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пра́ца ж.

1. труд м., рабо́та;

фізі́чная і разумо́вая п. — физи́ческий и у́мственный труд; физи́ческая и у́мственная рабо́та;

тво́рчая п. — тво́рческий труд; тво́рческая рабо́та;

вольнанаёмная п. — вольнонаёмный труд;

2. (целесообразная и общественно полезная деятельность) труд м.;

грама́дска неабхо́дная п. — обще́ственно необходи́мый труд;

падзе́л ~цы — разделе́ние труда́;

лю́дзі ~цы — лю́ди труда́;

гімн ~цы — гимн труду́;

умо́вы ~цы — усло́вия труда́;

3. (служба) рабо́та;

ме́сца ~цы — ме́сто рабо́ты;

зво́льніць з ~цы — уво́лить с рабо́ты;

4. (научное произведение) рабо́та, труд м.;

у яго́ шмат друкава́ных ~ц — у него́ мно́го печа́тных рабо́т (трудо́в);

надрукава́ць ~цу — напеча́тать рабо́ту (труд);

5. только мн. (научный журнал, сборник) труды́;

~цы інстыту́та — труды́ институ́та;

інспе́кцыя ~цы — инспе́кция труда́;

бі́ржа ~цы — би́ржа труда́;

сізі́фава п. — сизи́фов труд

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

труд м.

1. пра́ца, -цы ж.;

физи́ческий и у́мственный труд фізі́чная і разумо́вая пра́ца;

тво́рческий труд тво́рчая пра́ца;

обще́ственно необходи́мый труд грама́дска неабхо́дная пра́ца;

коллекти́вный труд калекты́ўная пра́ца;

абстра́ктный труд эк. абстра́ктная пра́ца;

конкре́тный труд эк. канкрэ́тная пра́ца;

овеществлённый труд эк. арэ́чаўленая пра́ца;

вольнонаёмный труд вольнанаёмная пра́ца;

разделе́ние труда́ падзе́л пра́цы;

люди труда́ лю́дзі пра́цы;

гимн труду́ гімн пра́цы;

усло́вия труда́ умо́вы пра́цы;

2. мн. труды́ (заботы) турбо́ты, -бо́т, ед. турбо́та, -ты ж.; кло́пат, -ту м.;

по́сле дневны́х трудо́в мо́жно отдохну́ть пасля́ дзённых турбо́т мо́жна адпачы́ць;

3. (усилие) намага́нне, -ння ср.;

без труда́ без вялі́кіх намага́нняў; (легко) лёгка;

4. (услуга) разг. паслу́га, -гі ж.;

он ничего́ не взял за труды́ ён нічо́га не ўзяў за паслу́гу;

5. (произведение) пра́ца, -цы ж.;

нау́чный труд навуко́вая пра́ца;

6. / труды́ (названия научных журналов, сборников) пра́цы, род. прац;

взять на себя́ труд узяць на сябе́ абавя́зак (кло́пат), патурбава́цца, паклапаці́цца;

не дать себе́ труда́ не патурбава́цца, не паклапаці́цца, не пару́піцца, не падба́ць;

с трудо́м насі́лу, з ця́жкасцю; (едва) ле́дзьве, ледзь;

труд челове́ка ко́рмит, а лень по́ртит посл. пра́ца гаду́е, а гульта́йства марну́е; дзе шчы́рая пра́ца, там гу́ста, а дзе ляно́та — пу́ста; ад ляно́ты чака́й бядо́ты.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)