магнеты́т, ‑у, М ‑тыце, м.

Мінерал чорнага колеру, які ўтрымлівае жалеза і валодае магнітнымі ўласцівасцямі; магнітны жалязняк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

железня́к мин. жалязня́к, род. жалезняку́ м.;

магни́тный железня́к магні́тны жалязня́к.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сартава́льнік, ‑а, м.

1. Асоба, якая займаецца сарціроўкай чаго‑н. Працаваць сартавальнікам на пошце.

2. Механізм для сарціроўкі чаго‑н. Магнітны сартавальнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мерыдыя́н м. меридиа́н;

○ гры́нвіцкі м. — гри́нвичский меридиа́н;

магні́тны м. — магни́тный меридиа́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ксе́ракс, -а і -у, м.

1. -у. Тое, што і ксераграфія (спец.).

2. -а, мн. -ы, -аў. Разнавіднасць размнажальнага апарата для ксераграфічнага электраграфавання, які выкарыстоўвае магнітны сухі друк.

3. -а. Адбітак, атрыманы пры дапамозе такога апарата; ксераграфічная копія (ксеракопія; разм.).

Зрабіць к. артыкула.

|| прым. ксе́раксны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эква́тар м., геогр., астр. эква́тор;

○ магні́тны э. — магни́тный эква́тор;

нябе́сны э. — небе́сный эква́тор

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жалязня́к ​1, жалезняку, м. (толькі з азначэннем).

Жалезная руда. Буры жалязняк. Чырвоны жалязняк. Магнітны жалязняк.

жалязня́к ​2, жалезняка, м.

Абл. Рыдлёўка. — Поле сваё яна жалезняком ускапала? Ускапала... Зямлянку сабе зрабіла? Зрабіла... Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Магнэз, магнэс, маґнэс ’магніт’, ’прыцягальная сіла’ (Нас., Гарэц., Шат., Касп., Вайск. сл.; дзярж., нясв., Нар. словатв.), ст.-бел. макгнесъ ’тс’ было запазычана з с.-в.-ням. magnes праз польск. мову. Сюды ж магнэзаваць ’магнітызаваць’ (Гарэц.), магнэсавы ’магнітны, прыцягальны’ (Нас.). Пух. маґнэт ’прыхільнасць, жаданне’ (З нар. сл.) < ням. Magnet (праз польск. magnet ’тс’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дыск, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Прадмет, дэталь якой-н. машыны, прыстасавання ў выглядзе плоскага круга.

Д. электрапілы.

Д. аўтамата.

2. Спартыўны снарад у форме круга, які прымяняецца для кідання.

Кінуць д.

3. Аптычны носьбіт інфармацыі ў выглядзе плоскага круга.

Выпусціць д.

Запісаць д.

Модныя дыскі.

4. Прыстасаванне для захоўвання інфармацыі на камп’ютары.

Магнітны д.

Аптычны д.

|| прым. ды́скавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Дыскавая барана.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мерыдыя́н, ‑а, м.

У геаграфіі — уяўная лінія, якая, праходзячы па паверхні Зямлі, злучае абодва полюсы і перасякае экватар пад прамым вуглом.

•••

Магнітны мерыдыян — вертыкальная плоскасць, якая праходзіць праз магнітную вось стрэлкі ў дадзеным месцы зямной прасторы.

Нябесны мерыдыян — вялікі круг нябеснай сферы, які праходзіць праз полюсы свету і зеніт, адкуль вядзецца назіранне.

[Ад лац. meridianus — паўдзённы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)