жалязня́к I (род. жалезняку́) м., мин. железня́к;

магні́тны ж. — магни́тный железня́к;

бу́ры ж. — бу́рый железня́к;

чырво́ны ж. — кра́сный железня́к

жалязня́к II (род. жалезняка́) м., разг. за́ступ; лопа́та ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хле́бный

1. (относящийся к печёному хлебу) хле́бны;

хле́бный квас хле́бны квас;

хле́бная лопа́та хле́бная лапа́та;

2. (относящийся к зерну) збо́жжавы;

хле́бный э́кспорт э́кспарт збо́жжа;

3. (обильный хлебом) хле́бны; (урожайный) ураджа́йны;

хле́бный год хле́бны (ураджа́йны) год;

4. перен., разг. хле́бны;

хле́бная до́лжность хле́бная паса́да.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лопа́тка ж.

1. уменьш. лапа́тка, -кі ж., жалезнячо́к, -чка́ м.; рыдлёўка, -кі ж., рыдлёвачка, -кі ж.; шу́флік, -ка м.; см. лопа́та;

2. (мастерок) ке́льня, -ні ж.;

3. анат. лапа́тка, -кі ж.;

во все лопа́тки на ўсю моц;

положи́ть на о́бе лопа́тки палажы́ць на абе́дзве лапа́ткі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адкапа́ць сов.

1. (извлечь из земли) откопа́ть, отры́ть;

2. (кончить копку) откопа́ть;

я сваё ~па́ў — я своё откопа́л;

3. (износиться в процессе копания) откопа́ть;

гэ́та лапа́та сваё ~па́лаэ́та лопа́та своё откопа́ла;

4. перен., разг. откопа́ть;

яму́ ўдало́ся а. у архі́ве ціка́вы ру́капіс — ему́ удало́сь откопа́ть в архи́ве интере́сную ру́копись

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

увайсці́ сов.

1. в разн. знач. войти́;

у. ў пако́й — войти́ в ко́мнату;

лапа́та лёгка ўвайшла́ ў зямлю́лопа́та легко́ вошла́ в зе́млю;

во́йскі ўвайшлі́ ў го́рад — войска́ вошли́ в го́род;

у. ў саста́ў дэлега́цыі — войти́ в соста́в делега́ции;

у. ў рэпертуа́р — войти́ в репертуа́р;

у. ў дзе́янне — войти́ в де́йствие;

у. ў но́рму — войти́ в но́рму;

у. ў прывы́чку (звы́чай) — войти́ в привы́чку (обы́чай);

у. ў трады́цыю — войти́ в тради́цию;

у. ў канта́кт — войти́ в конта́кт;

у. ў курс спра́вы — войти́ в курс де́ла;

у бо́чку ўвайшло́ яшчэ́ вядро́ вады́ — в бо́чку вошло́ ещё ведро́ воды́;

2. разг. пройти́;

у. за дзень тры́ццаць кіламе́траў — пройти́ за́ день три́дцать киломе́тров;

у. ў гісто́рыю — войти́ в исто́рию;

у. ў мо́ду — войти́ в мо́ду;

у. ў каляі́ну — войти́ в колею́;

у. ў гады́ — стать взро́слым;

у. ў сі́лу — войти́ в си́лу;

у. ў ро́лю — войти́ в роль;

у. ў жыццё — войти́ в жизнь;

увайсці́ ў даве́р — войти́ в дове́рие;

увайсці́ ў ла́ску — приобрести́ благоволе́ние, расположе́ние;

у. ў смак — войти́ во вкус

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

брать несов.

1. в разн. знач. браць; (охватывать — о чувствах ещё) аго́ртваць, ахо́пліваць, апано́ўваць; (о рыбе — ещё) бра́цца; (о грибах — ещё) збіра́ць;

брать рука́ми браць рука́мі;

брать те́му для диссерта́ции браць тэ́му для дысерта́цыі;

брать ма́льчика с собо́й браць хло́пчыка з сабо́й;

брать дете́й на воспита́ние браць дзяце́й на выхава́нне;

брать такси́ браць таксі́;

брать биле́ты в теа́тр браць біле́ты ў тэа́тр;

брать уро́ки браць уро́кі;

брать нало́ги браць пада́ткі;

брать це́ну браць цану́;

брать обеща́ние браць абяца́нне;

брать песо́к браць пясо́к;

брать цита́ту браць цыта́ту;

брать приме́р браць пры́клад;

брать в плен браць у пало́н;

меня́ берёт сомне́ние мяне́ аго́ртвае (ахоплівае, апано́ўвае) сумне́нне;

соба́ки бра́ли кабана́ саба́кі бра́лі вепрука́;

по́езд брал подъём по́езд браў пад’ём;

брать не коли́чеством, а ка́чеством браць не ко́лькасцю, а я́касцю;

рабо́та брала́ мно́го си́лы рабо́та бра́ла мно́га сі́лы;

лопа́та не берёт мёрзлой земли́ рыдлёўка не бярэ́ ме́рзлай зямлі́;

брать впра́во браць упра́ва;

брать отве́тственность браць адка́знасць;

брать на учёт браць на ўлі́к;

сего́дня ры́ба хорошо́ берёт сёння ры́ба до́бра бярэ́цца;

брать грибы́ браць (збіра́ць) грыбы́;

2. (в долг) пазыча́ць (у каго); браць на паве́р;

брать нача́ло пачына́цца;

в рот не брать у рот не браць;

брать чью́-л. сто́рону станаві́цца на чый-не́будзь бок;

брать за бока́ браць за бакі́ (шкі́рку);

брать верх браць верх;

брать в оборо́т (в рабо́ту) браць у рабо́ту;

брать быка́ за рога́ браць быка́ за ро́гі;

брать во́лю браць во́лю;

брать своё браць сваё;

брать себя́ в ру́ки браць сябе́ ў ру́кі;

брать го́лыми рука́ми браць го́лымі рука́мі;

брать измо́ром браць змо́рам;

брать в кле́щи браць у кле́шчы;

брать за гло́тку браць за го́рла;

брать за жа́бры браць за жа́бры;

брать за се́рдце браць за сэ́рца;

брать за живо́е браць за жыво́е;

брать на аборда́ж браць на абарда́ж;

брать на букси́р браць на буксі́р;

брать на́ душу браць на душу́;

брать на му́шку браць на му́шку;

брать на себя́ браць на сябе́;

брать с бо́ю браць з бо́ю;

на́ша (ва́ша) берёт на́ша (ва́ша) бярэ́;

брать прице́л браць прыцэ́л;

брать сло́во обра́тно (наза́д) браць сло́ва наза́д;

брать на цугу́ндер браць на цугу́ндар;

брать за ши́ворот браць за каўне́р (за шкі́рку);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)