зала́тваць

‘папраўляць, рамантаваць, паклаўшы латку (латкі), латаць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. зала́тваю зала́тваем
2-я ас. зала́тваеш зала́тваеце
3-я ас. зала́твае зала́тваюць
Прошлы час
м. зала́тваў зала́твалі
ж. зала́твала
н. зала́твала
Загадны лад
2-я ас. зала́твай зала́твайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час зала́тваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

починя́ть несов. папраўля́ць, пра́віць; рамантава́ць; (накладывать заплаты) ла́таць; ла́піць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прашарава́цца, ‑руецца; зак.

Прадзіравіцца ад шаравання. Стары Верамейчык каторы дзень паглядае ўжо на свой плуг.. Парог тупы і паліца прашаравалася — латаць трэба. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ла́піць, лаплю, лапіш, лапіць; незак., што.

Разм. Латаць. Надзя на ўслончыку пераглядала бялізну сваю, вопратку, лапіла, дзе трэба, і складала ў адзін клунак. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ла́таны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад латаць.

2. у знач. прым. Які мае латкі, залатаны. Перад.. [Лідай] стаяў невысокі чалавек у латанай вопратцы. Новікаў.

•••

Бядой латаны — вельмі бедны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пала́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Залатаць што‑н. у многіх месцах або ўсё, многае. Нагрэла [матка] вады, загадала .. [хлапчукам] памыцца. Адзежу іхнюю памыла, памагала. Арабей.

2. і без дап. Латаць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Лата́цце, латате, лататьте ’лотаць, Caltha palustris L.’ (Бес.; драг., КЭС), латаць, латаць ’тс’ (Сцяшк., Гарэц., Юрч. Вытв.), воран. латач, ганц. латашнік ’тс’ (Сл. паўн.-зах.). Да лотаць (гл.). Пачатковае ла- яшчэ з прасл. перыяду; аб яго чаргаванні з /о- гл. Брукнер (KZ, 48, 217) і Слаўскі (5, 129).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зачи́нивать несов., разг.

1. (ремонтировать) папраўля́ць;

2. (зашивать) ла́таць, ла́піць;

3. (заострять) заво́стрываць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чини́ть​I несов.

1. (починять) пра́віць, папраўля́ць, рамантава́ць, рапарава́ць; (накладывать заплаты) ла́таць, ла́піць;

2. (очинять) вастры́ць, заво́стрываць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Лату́ха ’вялікая хустка ў клетку’ (XVI ст.), ’палеская світка — верхняя суконная вопратка з бакавымі клінамі’ (брэсц., валынск., Малч.), зневаж. ’паліто з шэрага сукна’ (Тарн.), ’саматканая світка’ (Сіг.), латушка ’старая парваная світка’ (кобр., Шн. 3; Сіг.). Палескае. Да латаць© (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)