заілі́цца, ‑ліцца; зак.

Запоўніцца ілам, пяском і пад. (пра рэчышча ракі, канала, ложа вадаёма).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заіле́нне, ‑я, н.

Запаўненне рэчышча ракі, канала, ложа вадаёма ілам, пяском і пад. Заіленне вусця ракі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заілі́ць, ‑ліць; зак., што.

Запоўніць, несці пяском, ілам і пад. Змыты з адхону грунт заіліў дно канала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шо́мпал, -а, мн. -ы, -аў, м.

Стрыжань для чысткі і змазвання канала ствала ручной агнястрэльнай зброі, а таксама, у старажытнасці, для забівання з дула зарада ў пісталеты і стрэльбы.

Даць шомпалаў (пакараць, наносячы ўдары такімі стрыжнямі; уст.).

|| прым. шо́мпальны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адгалінава́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. гл. адгалінавацца, адгалінаваць.

2. Бакавы адростак, галіна.

Таполя дае шмат адгалінаванняў.

3. Частка дарогі, ракі і пад., якая адыходзіць убок.

А. арашальнага канала.

4. перан. З’ява, што ўяўляе сабой частку чаго-н. асноўнага, галоўнага.

Розныя адгалінаванні сектанцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бе́рма, ‑ы, ж.

Спец. Уступ на адхоне высокай плаціны, канала, чыгуначнага насыпу, які робіцца для таго, каб надаць адхону большую ўстойлівасць.

[Ад ням. Berme.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праці́рка ж.

1. проти́рка;

п. сцен — проти́рка стен;

2. (приспособление для чистки канала ствола огнестрельного оружия) проти́рка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

затво́р, ‑а, м.

Частка агнястрэльнай зброі для закрывання і адкрывання канала ствала. Затвор вінтоўкі. □ Шура адцягнуў затвор, загнаў патрон у канал ствала. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

се́ра, ‑ы, ж.

1. Хімічны элемент — лёгкае на загаранне рэчыва жоўтага ці шараватага колеру.

2. Разм. Жоўтае тлустае рэчыва, якое ўтвараецца на сценках вушнога канала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

б’еф, ‑а, м.

Участак ракі або канала паміж дзвюма плацінамі, двума шлюзамі. Дзесятая брама зачыняецца ўслед за параходам, і мы плывём б’ефам, так завецца паміжшлюзавы прастор. Галавач.

[Фр. bief.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)