крамса́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.
Разм.
1. Праводзіць лініі, рабіць драпіны на чым‑н.; крэмзаць. Крамсаць паперу. □ Крамсалі вострыя пешні сухі, утрамбаваны грунт. Шынклер. // Успыхваючы, асвятляць; бліскаць, паласаваць. Неба спахмурнелае крамсаюць Дваццаць шэсць ахвярных бліскавіц. Дваццаць шэсць бакінскіх камісараў Навальніца хоча блаславіць. Барадулін. / у перан. ужыв. З гадоў, калі неба крамсалі Узнятыя гневам клінкі, Прыходзяць да нас камісары — Духоўныя нашы бацькі. Бураўкін.
2. Ірваць, рэзаць на кускі. — Будзе доўга ён у мяне памятаць, як газеты крамсаць на цыгаркі. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасло́йка, ‑і, ДМ ‑слойцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. праслойваць — праслаіць і стан паводле знач. дзеясл. праслойвацца — праслаіцца.
2. Р мн. ‑слоек. Слой, пласт чаго‑н. у чым‑н. Праслойкі ў белым мармуры. □ Вяндліна была смачная, з роўнымі, бы адмеранымі, праслойкамі мяса і сала. Савіцкі.
3. Р мн. ‑слоек. Грамадская група, якая не ўваходзіць у які‑н. клас грамадства ці чым‑н. адрозніваецца ад яго. Дробнабуржуазная праслойка. □ [Сундукоў:] У гэтых палках, таварыш Камісараў, вялікая праслойка эсэраў, анархістаў. Маўзон. // Група, якая з’яўляецца састаўной часткай калектыву. Маладзёжная праслойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскало́ць, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак., што.
1. Ударыўшы чым‑н., раздзяліць, разваліць на часткі. [Гушка] запаліў у сенцах газоўку і раскалоў пень на дзве плашкі. Чорны. Але маланка нарабіла бяды. На сядзібе МТС раскалола стары дуб і кантузіла механіка Сяргея Касцянка. Шамякін. / у перан. ужыв. Начную цішыню, як раскат грому, раскалоў стрэл. Чарнышэвіч.
2. перан. Раз’яднаць, унёсшы рознагалоссі, супярэчнасці. Капіталізм усялякімі сродкамі імкнецца раскалоць адзінства працоўных, якое ўрэшце становіцца прычынай яго гібелі. Хромчанка. З мэтай раскалоць інтэрнацыяналістаў лагернае начальства зрабіла чыстку, і камуністычнае ядро з былых камандзіраў і камісараў было вывезена ў лагер з больш строгім рэжымам. Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сове́тIII (коллегиальный орган) саве́т, -та м.;
Сове́т Мини́стров Саве́т Міні́страў;
Сове́т Наро́дных Комисса́ров ист. Саве́т Наро́дных Каміса́раў;
Сове́т труда́ и оборо́ны ист. Саве́т пра́цы і абаро́ны;
Сове́т Экономи́ческой Взаимопо́мощи ист. Саве́т Эканамі́чнай Узаемадапамо́гі;
учёный сове́т институ́та вучо́ны саве́т інстыту́та;
вое́нный сове́т вае́нны саве́т;
педагоги́ческий сове́т педагагі́чны саве́т.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
саве́т м., в разн. знач. сове́т;
Саве́ты наро́дных дэпута́таў — Сове́ты наро́дных депута́тов;
Вярхо́ўны Саве́т — Верхо́вный Сове́т;
Саве́т Саю́за — ист. Сове́т Сою́за;
Саве́т Нацыяна́льнасцей — ист. Сове́т Национа́льностей;
мясцо́выя ~ты — ме́стные сове́ты;
Сві́рскі се́льскі Саве́т — Сви́рский се́льский Сове́т;
гарадскі́ с. — городско́й сове́т;
Саве́т рабо́чых, сяля́нскіх і салда́цкіх дэпута́таў — ист. Сове́т рабо́чих, крестья́нских и солда́тских депута́тов;
З’езд Саве́таў — ист. Съезд Сове́тов;
Саве́т Міні́страў — Сове́т Мини́стров;
Саве́т Наро́дных Каміса́раў — ист. Сове́т Наро́дных Комисса́ров;
Саве́т пра́цы і абаро́ны — ист. Сове́т труда́ и оборо́ны;
Саве́т Бяспе́кі ААН — Сове́т Безопа́сности ООН;
вучо́ны с. — учёный сове́т;
вае́нны с. — вое́нный сове́т;
педагагі́чны с. — педагоги́ческий сове́т;
С. старэ́йшын — Сове́т старе́йшин
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)