гуманіта́рны, -ая, -ае.

1. Звернуты да асобы чалавека, да яго правоў і інтарэсаў.

Гуманітарныя праблемы.

2. Аб навуках: які звязаны з вывучэннем грамадства, культуры і гісторыі народа ў адрозненне ад прыродазнаўчых і тэхнічных навук.

Гуманітарная адукацыя.

|| наз. гуманіта́рнасць, -і, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чыта́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Той, хто чытае якія-н. творы, да каго звернуты творы пісьменнасці.

Апавяданне спадабалася чытачам.

2. Наведвальнік, абанент грамадскай бібліятэкі.

Бібліятэка праводзіць перарэгістрацыю чытачоў.

|| ж. чыта́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак.

|| прым. чыта́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

остано́вленный

1. спы́нены, затры́маны;

2. спы́нены;

3. спы́нены, зве́рнуты; см. останови́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

успу́хлы, ‑ая, ‑ае.

Які ўспух. А мне, калі я яшчэ раз зірнуў на яго звернуты набок нос і ўспухлую губу, свет не мілы. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэтраспекты́ўны, ‑ая, ‑ае.

Звернуты назад, да мінулага. Сучасная паэзія накіроўвала .. [Бярозкіна] рэтраспектыўны погляд не далей 30‑х, у крайнім выпадку не далей 20‑х гадоў. Каваленка.

[Ад лац. retro — назад і spectare — глядзець.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свёрнутый

1. скру́чаны, мног. паскру́чваны;

2. зго́рнуты, мног. пазго́ртваны;

3. зго́рнуты, мног. пазго́ртваны; скаро́чаны;

4. перастро́ены;

5. зве́рнуты;

6. зве́рнуты, звіхну́ты;

7. зве́рнуты, мног. пазваро́чваны, збі́ты, мног. пазбіва́ны;

8. скру́чаны;

9. скру́чаны, мног. паскру́чваны; см. сверну́ть 1—4, 6—10.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Надалончыць ’залатаць (рукавіцы)’ (Сцяшк. Сл.), рус. надолднить ’залатаць звернуты да далоні бок рукавіцы’, укр. надолбнчити ’тс’, на́долонка ’нашыўка са скуры ці сукна на ўсю далонь, каб не праціраліся рукавіцы’. Да далонь (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чыта́ч, ‑а, м.

1. Той, хто чытае якія‑н. творы, да каго звернуты творы пісьменнасці. Мова і стыль — гэта тыя формы, у якіх падаецца чытачу думка твора. Чорны. «А дні ідуць» — кніга, высока ацэненая друкам і па заслугах прынятая чытачом. «Полымя».

2. Наведвальнік, абанент грамадскай бібліятэкі, чытальні. Звыш дзевяці тысяч чытачоў абслугоўвае Мінская бібліятэка № 10. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прысло́н, прысло́нь, пры́слань, прысло́нік, прысло́ны ’месца, якое добра асвятляецца сонцам’; ’схіл гары, звернуты да сонца; сонечны бок’ (полац., Нар. лекс.; в.-дзв., даўг., брасл., маст., Сл. ПЗБ), прысло́ньне ’чырвоны слуп над сонцам на захадзе’ (кобр., Нар. лекс.), пры́сонне ’круг вакол сонца’ (Клім.). Спалучэнні прыназоўніка пры (гл.) і назоўніка *слонь, *сонь, што перадаюць старую форму прасл. *sъlnь ’сонца’, якая была заменена ў славянскіх мовах вытворным з памяншальным суфіксам *sъlnьce — літаральна ’сонейка’. Параўн. форму з поўнагалоссем рус. по́солонь ’па сонцу’, гл. Фасмер, 3, 340.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

простёртый книжн.

1. (протянутый) вы́цягнуты; (о руках — для рукопожатия) праця́гнуты; (поданный) пада́дзены; (распростёртый) распасцёрты;

2. перен. (устремлённый) распасцёрты; (расширенный) пашы́раны; (направленный) накірава́ны; (обращённый) зве́рнуты.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)