засно́ўваць несов. осно́вывать; организо́вывать, учрежда́ть; образо́вывать; см. заснава́ць I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заснава́нне ср. основа́ние; организа́ция ж.; учрежде́ние; образова́ние; см. заснава́ць I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
учреди́ть сов.
1. (основать) заснава́ць;
2. (установить) устанаві́ць; (ввести) уве́сці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аснава́ць, -ную́, -нуе́ш, -нуе́; -нуём, -нуяце́, -ную́ць; -ну́й; -нава́ны; зак., што.
1. Зрабіць аснову тканіны.
2. Закласці, паставіць, пачаць будаваць што-н.
А. хату.
3. перан. Тое, што і заснаваць¹ (у 2 знач.).
|| незак. асно́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
арганізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак.
1. што. Заснаваць, стварыць.
А. курсы.
А. хор.
2. што. Падрыхтаваць, наладзіць.
А. сустрэчу.
А. дастаўку газет.
3. каго-што. Аб’яднаць для якой-н. мэты.
А. моладзь.
4. што. Упарадкаваць што-н.
А. свой час.
|| незак. арганізо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. арганіза́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заснава́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. заснаваць 1 (у 1, 2 знач.). Заснаванне савецкіх рэспублік. Гісторыя заснавання горада. // Пачатак існавання, момант утварэння чаго‑н. З дня заснавання калгаса Ён быў старшынёю. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утвары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., што.
1. Стварыць сабой, выклікаць сабой узнікненне чаго-н.
Лініі ўтварылі прамы вугал.
Вада ўтварыла ў зямлі паглыбленне.
2. Арганізаваць, заснаваць.
У. ваенна-палітычны саюз.
3. Зрабіць што-н. нечаканае, непажаданае, напракудзіць (разм.).
Ай, што вы, дзеці, тут утварылі!
|| незак. утвара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. утварэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аснава́ць, асную, аснуеш, аснуе; аснуём, аснуяце; зак., што.
1. Зрабіць аснову тканіны.
2. Пачаць будаваць што‑н.; закласці. Аснаваць падмурак. // Паставіць, устанавіць. І зноў на тым самым селішчы хату аснавалі. Сачанка.
3. перан. Тое, што і заснаваць (у 1, 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
з’арганізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., каго-што.
1. Аб’яднаць, згуртаваць для якой‑н. мэты; арганізаваць. З’арганізаваць масы.
2. Стварыць, заснаваць што‑н., пакласці пачатак існаванню чаго‑н. Адным словам, у той вечар, як выступіў Шульга, у нас быў гэтакі зрух, што я ўжо радаваўся: рагазінцы першымі ў раёне з’арганізуюць калгас. Сабаленка.
3. Наладзіць арганізацыйна. З’арганізаваць вытворчасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасялі́цца, ‑сялюся, ‑селішся, ‑селіцца; зак.
1. Заняць дзе‑н. месца для жылля. І вось гэты самы Янка Гукала стаяў цяпер каля гумна, дзе пасяліўся на лета Садовіч. Колас. Мы, вярнуўшыся на пагарэлішча, ..Пасяліліся ў маленькім трысцене. Барадулін. // Заснаваць сядзібу, пабудавацца. Антонава хата вунь, у самым канцы новай вуліцы.. Пасяліўся Антон на выгодзе. Ермаловіч. У Пятроўцы за мостам, дзе першы пасяліўся Мітрафан Лугавы, здаецца, нядаўна яшчэ ляжала пустка. Ракітны.
2. перан. Устанавіцца, з’явіцца, узнікнуць (пра якое‑н. пачуццё, адчуванне і пад.). Насцярожанасць пасялілася ў хаце Ігната Шылянка. Кавалёў. Добра, што сеецца, Хораша сеецца, — Будзе ў нас хлеб, шчасце ў хаты паселіцца. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)