Сла́віць, сла́віцца ‘мець славу, шырокую вядомасць у якіх-небудзь адносінах; усхвалявацца, праслаўляцца, ушаноўвацца’. Гл. слава.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
изве́стность вядо́масць, -ці ж.; знакамі́тасць, -ці ж.; (слава, популярность) сла́ва, -вы ж., папуля́рнасць, -ці ж.;
получи́ть (приобрести́) изве́стность стаць вядо́мым, набы́ць сла́ву (папуля́рнасць, вядо́масць);
привести́ в изве́стность вы́светліць, дакла́дна вы́значыць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
публі́чнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць, якасць публічнага (у 1 знач.). Публічнасць лекцыі. Публічнасць суда. // Шырокая вядомасць. Вялікае значэнне надаецца публічнасці спаборніцтва. Для гэтай мэты выкарыстоўваецца не толькі вусная прапаганда. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
піяні́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Музыкант, які іграе на фартэпіяна. Яго [Джорджэ Энеску] нястомная канцэртная дзейнасць дырыжора, скрыпача і нярэдка піяніста рана прынесла яму сусветную вядомасць. «Беларусь». Выступалі піяніст, скрыпач, спяваў хор. Мядзёлка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баране́са, ‑ы, ж.
Жонка ці дачка барона. А старая баранеса, якую ўсе паважалі за яе знатнасць і вядомасць, нават наведала брата і пасля прысылала яму букеты кветак з сваёй вялікай аранжарэі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свяці́ла, -а, мн. -ы, -аў, н.
1. ДМ -е. Нябеснае цела, якое выпраменьвае святло ў касмічную прастору або свеціць адбітым святлом.
Дзённае с. (Сонца). Начное с. (Месяц).
2. ДМ -у; чаго або якое; перан. Выдатны чалавек, які набыў шырокую вядомасць у пэўнай сферы дзейнасці і праславіў навуку і культуру сваім талентам (высок.).
С. навукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шырокараспаўсю́джаны, ‑ая, ‑ае.
Які атрымаў шырокае распаўсюджанне, набыў шырокую вядомасць. Па свайму настрою і па некаторых паэтычных вобразах гэты верш [«Бура ідзе» Цёткі] яўна пераклікаецца з агульнавядомай і шырокараспаўсюджанай у тыя часы рэвалюцыйнай песняй «Варшавякка». Клімковіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экспрэсі́ўнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць экспрэсіўнага. Экспрэсіўнасць мовы. □ Стылі паэзіі і мастацкай прозы, вызначаючыся багаццем выяўленчых сродкаў, вобразнасцю, эмацыянальнасцю і экспрэсіўнасцю, у перыяд фарміравання і развіцця нацыянальных моў атрымліваюць большую папулярнасць і вядомасць у народзе. Шакун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сла́ва, -ы, ж.
1. Ганаровая вядомасць, усеагульнае прызнанне чыіх-н. заслуг, таленту і пад.
С. папулярнага артыста.
Паэтычная с.
Ордэн Славы.
2. Чутка, размовы (разм.).
Добрая с. ідзе пра наш горад.
3. Агульнапрынятая думка аб кім-, чым-н., рэпутацыя.
Добрая с. пра магазін.
◊
На славу (разм.) — вельмі добра.
Толькі слава, што... (разм.) — толькі лічыцца, гавораць так, а на справе зусім наадварот.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Ро́згалас ’рэха, адгалоскі’ (ТСБМ, Шат.), розгалас ’водгук, адгалоскі’ (Яруш.). Укр. ро́зголос ’погалас, чутка, гавэнда’; рус. разгла́ска ’рознагалоссе, супярэчлівасць’ — пазнейшае ад разгласи́ть ’зрабіць вядомым’, ’разнесці чутку’; ’вядомасць, папулярнасць’, польск. rozgłos, н.-луж. rozgłos, в.-луж. rozhłos, чэш., славац. rozhlas ’радыё’, чэш. rozhlásiti ’выдаць таямніцу’, ’давесці да ведама публікі’; славен. razglàs ’апавяшчэнне’; у іншых паўд.-слав. мовах (серб. разгла́сити, харв. rázglas, razglásiti, славен. razglasíti, макед. разгласи, балг. разглася́) дзеяслоў абазначае ’аб’яўляць, паведамляць, рабіць вядомым’. Беларуская ж лексема паводле семантыкі займае асобнае месца (значэнне ’рэха’). Да прасл. *orz‑golsiti і *orz‑golsъ > раз- і голас, галасіць (гл.). Розгалас ’слава, папулярнасць’ (Др.-Падб.) і розглас ’пагалоска’ (Сцяшк. Сл.) узыходзяць да польск. rozgłos ’вядомасць, папулярнасць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)