отчёсывать несов. часа́ць, вычэ́сваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вычэ́сванне ​1, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. вычэсваць ​1 — вычасаць ​1.

вычэ́сванне ​2, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. вычэсваць ​2 — вычасаць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вычэ́свацца ​1, ‑аецца; незак.

1. Незак. да вычасацца ​1.

2. Зал. да вычэсваць ​1.

вычэ́свацца ​2, ‑аецца; незак.

1. Незак. да вычасацца ​2.

2. Зал. да вычэсваць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

оттёсывать несов. адчэ́сваць; (вытёсывать) вычэ́сваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́часка ​1, ‑і, ДМ ‑цы, ж.

Дзеянне паводле дзеясл. вычэсваць ​1 — вычасаць ​1 (у 2 знач.).

вы́часка ​2, ‑і, ДМ ‑цы, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. вычэсваць ​2 — вычасаць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́часка ж.

1. вы́ческа;

2. вы́ческа, прочёс м.;

1, 2 см. вычэ́сваць I

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вычэ́сванне I ср.

1. вычёсывание, вы́ческа ж.;

2. вычёсывание, вы́ческа ж., прочёсывание, прочёс м.; прочёска ж.;

1, 2 см. вычэ́сваць I

вычэ́сванне II ср., плотн. вытёсывание; см. вычэ́сваць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прочёсывать несов.

1. (очищать чесанием) часа́ць, ачэ́сваць, прачэ́сваць, вычэ́сваць;

2. перен., разг. прачэ́сваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вычэ́свацца I несов.

1. (гребнем) вычёсываться;

2. (при обработке чесанием) вычёсываться, прочёсываться;

3. страд. вычёсываться; прочёсываться; см. вычэ́сваць I

вычэ́свацца II несов., возвр., страд., плотн. вытёсываться; см. вы́часацца II, вычэ́сваць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

часа́ць ​1, чашу, чэшаш, чэша; незак.

1. што. Распраўляць, прыгладжваць валасы пры дапамозе грэбеня; прыводзіць у парадак валасы. Часаць валасы. □ Каса ж мая, косачка, каса русая, Часала я косачку дзевятнаццаць год, Прайграла я косачку ў адзін вечарок. З нар.

2. што. Ачышчаць лён, пяньку ад кастрыцы пры дапамозе грэбеня. Часаць лён. □ Ганна і сапраўды нагнулася пад тапчан, дастала адтуль драўляны грэбень, якім чэшуць кудзелю. Чыгрынаў. // Расчэсваць воўну на ваўначосцы. Не толькі з Багульнікаў, а і з суседніх вёсак людзі неслі і везлі часаць воўну і валіць сукно. Сабаленка.

3. Разм. Энергічна, старанна рабіць што‑н. (звычайна бегчы, танцаваць і пад.). У доўгай зрэбнай кашулі, без шапкі, .. [дзядуля] бойка чэша басанож па асфальце, прыстуквае кіёчкам, і вецер варушыць яго белыя касмылі. Ракітны. Гарэзна пляскаючы ў ладкі, Дзяўчына лёгка стан нясе, А хлопец чэша ўпрысядкі, Ваўчком крутнуўся на назе. Гаўрусёў. // Бойка гаварыць. «Бач, як чэша, быццам акадэміі прайшоў», — здзіўлена падумаў Аляксей. Новікаў.

4. перан.; што. Пільна абшукваць або прастрэльваць якую‑н. мясцовасць; прачэсваць. — Б’юць наўздагад. Лес «чэшуць», — прыслухаўшыся, абвясціў Крамнёў. Шашкоў.

•••

Часаць язык (языком, языкі, зубы) — пляткарыць, балбатаць.

часа́ць ​2, чашу, чэшаш, чэша; незак., што.

1. і без дап. Секучы ўздоўж, здымаць паверхневы слой дрэва або каменя, каб выраўнаваць або надаць патрэбную форму. Часаць бярвенне. □ Ля кузні былі відаць белыя стужкі — там удзень Падбярэцкі часаў клён на абады. Пташнікаў. Будаўнічая брыгада — Габлюе, Чэша, Крые дах, Даводзіць вокны, Столь да ладу. Корбан.

2. што. Вырабляць з дрэва, каменя, апрацоўваючы такім чынам; вычэсваць. Даніла справаю заняты — На сані чэша капылы. Колас.

•••

Хоць кол на галаве чашы каму — пра ўпартага, няўступчывага чалавека, які стаіць на сваім, не паддаецца ўгаворам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)