адрасці́ць, -рашчу́, -ро́сціш, -ро́сціць; -ро́шчаны; зак., што.
Даць адрасці чаму-н., адгадаваць, адпусціць (пра валасы, пазногці, і пад.).
А. бараду.
|| незак. адро́шчваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адрасці́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
адрашчу́ |
адро́сцім |
| 2-я ас. |
адро́сціш |
адро́сціце |
| 3-я ас. |
адро́сціць |
адро́сцяць |
| Прошлы час |
| м. |
адрасці́ў |
адрасці́лі |
| ж. |
адрасці́ла |
| н. |
адрасці́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
адрасці́ |
адрасці́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
адрасці́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
адгадава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны; зак.
1. што. Даць адрасці чаму-н.
А. бараду.
2. каго-што. Выгадаваць, адкарміць.
А. кабана.
|| незак. адгадо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. адгадо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адгадава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., каго-што.
1. Даць магчымасць адрасці, дасягнуць значных памераў. Адгадаваць бараду.
2. Выгадаваць, адкарміць. Адгадаваць кабана.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сенако́с, ‑у, м.
1. Касьба травы на сена. Пачаўся сенакос. □ Пажоўклі травы, якія не паспелі адрасці пасля нядаўняга сенакосу. Шахавец.
2. Месца, адведзенае для касьбы сена. Людзі зразумелі, што пастаў час ператварыць нашы неўрадлівыя сенакосы ў высокаўраджайныя палі. Асіпенка. Там сцелюцца між хвойніку паплавы сенакосу, упіраючыся ў маленькія засценкі і хутаркі. Гартны.
3. Час уборкі сена. Для Якуба самаю вясёлаю і радаснаю парою года быў час сенакосу. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адско́чыць, ‑скочу, ‑скочыш, ‑скочыць; заг. адскоч; зак.
1. Аддаліцца ад каго‑, чаго‑н. хутка, скокам. [Хлопцы] рынуліся да труса, але з страшэнным крыкам адскочылі назад: нешта так ўкусіла іх за ногі, што аж уваччу пацямнела. Маўр. Як толькі.. [Турсевіч] адышоўся. Лабановіч зноў таемна пастукаў у шкло і борздзенька адскочыў. Колас. // перан. Размясціцца ў аддаленні. Ніводнага гуку ні на прыстані, ні на вёсцы, што адскочыла ў поле ад стромкага берага. Ракітны.
2. Ударыўшыся, стукнуўшыся аб што‑н., адляцець у процілеглым напрамку ці ўбок. Я падняў нават кій, намерваючыся запусціць ім у жалезную бочку.., але ў апошнюю хвіліну стрымаўся, бо пабаяўся, што адскочыць кій ад бочкі і яшчэ трапіць каму-небудзь у галаву. Карпюк.
3. Разм. Пачаць расці, адрасці. Пад яловаю лапай з сонечнага боку адскочыў кусцік зялёнай, па-вясноваму свежай травы. Лужанін.
4. Аддзяліцца, адарвацца, адляцець. На дзвярах вісеў замок. Даміра пакратаў за думку, яна адскочыла. Асіпенка. [Дзераш] разы чатыры ўдарыў.., потым падважыў пешняй, і цэлая ёмкая і важкая скіба гліны адскочыла. Шынклер.
5. Разм. Адлучыцца на кароткі час. [Вэня:] — Пакуль ты будзеш гэтым займацца [калоць свіней], я пехатой адскочу на хутары, прыгавару пару япрукоў. Чорны.
•••
Недалёка адскочыць — быць амаль аднолькавым з кім‑н. у чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)