абві́цца, абаўю́ся, абаўе́шся, абаўе́цца; абаўёмся, абаўяце́ся, абаўю́цца; абві́ўся, -віла́ся, -ло́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Абкруціцца вакол чаго-н., абвіць што-н.
Пуга абвілася вакол пугаўя.
2. Абвіць, абхапіць што-н.
Хмель абвіўся вакол балкона.
Ручкі дзіцяці абвіліся вакол матчынай шыі.
|| незак. абвіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
окрути́ться абкруці́цца, мног. паабкру́чвацца; (завернуться) укруці́цца, мног. паўкру́чвацца (у што); (обвернуться) абвіну́цца; (обмотаться) абмата́цца, мног. паабмо́твацца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абві́цца, абаўюся, абаўешся, абаўецца; абаўяцеся; пр. абвіўся, ‑вілася, ‑вілося; зак.
1. Абкруціцца вакол чаго‑н.; абвіць сабой што‑н. Пуга абвілася вакол задняй нагі ваўка, і я не змог яе ўтрымаць у руцэ. Ляўданскі. // Абняць, абхапіць (пра рукі). Дзіцячыя ручкі абвіліся вакол матчынай шыі.
2. Пакрыцца, абвіць сябе чым‑н. Абаўецца навокал зямля Да бляскату ў яркую зелень. Астрэйка. // Ахутацца, абвалачыся чым‑н. (дымам, туманам і пад.). Сена палыхнула агнём, і стажок абвіўся жаўтавата-сінім дымам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умота́ться
1. (обмотаться) разг. абкруці́цца, абмата́цца, укруці́цца, умата́цца;
2. (наматываясь, уместиться) умата́цца;
3. (сильно утомиться) прост. вы́матацца; (изнуриться — ещё) змардава́цца; (утомиться) змары́цца, стамі́цца; (лишиться сил — ещё) знясі́ліцца;
4. (убежать) прост. уцячы́, змата́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)