поря́дком нареч., разг.
1. (весьма) ве́льмі (изрядно) даво́лі-такі, до́бра-такі;
мне э́то поря́дком надое́ло мне гэ́та даво́лі-такі (до́бра-такі) надаку́чыла;
2. (как следует) як трэ́ба, як ма́е быць;
он ничего́ поря́дком не сде́лал ён нічо́га як трэ́ба (як ма́е быць) не зрабі́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
предпринима́ть
1. (начинать) пачына́ць, распачына́ць; (браться за что-л.) бра́цца (за што); (организовать) арганізо́ўваць;
предпринима́ть изда́ние журна́ла пачына́ць (распачына́ць) выда́нне часо́піса, бра́цца за выда́нне часо́піса;
2. (делать) рабі́ць;
ну́жно что́-л. предпринима́ть трэ́ба што-не́будзь рабі́ць, трэ́ба рабі́ць не́йкія за́хады;
◊
предпринима́ть шаги́ рабі́ць за́хады;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тре́боваться
1. (быть нужным, необходимым) быць патрэ́бным, патрабава́цца;
заво́ду тре́буются рабо́чие заво́ду патрэ́бны (патрабу́юцца) рабо́чыя;
для э́того де́ла тре́бовались больши́е зна́ния для гэ́тай спра́вы патрэ́бны былі́ (патрабава́ліся) вялі́кія ве́ды;
2. безл. (необходимо, нужно) трэ́ба, патрэ́бна;
что и тре́бовалось доказа́ть што і трэ́ба было́ даказа́ць (даве́сці);
на э́то тре́буется мно́го вре́мени на гэ́та трэ́ба (патрэ́бна) шмат ча́су; см. потре́боваться;
3. страд. патрабава́цца; вымага́цца; выкліка́цца; зва́цца; клі́кацца; см. тре́бовать 1, 3.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
халу́йства, ‑а, н.
Пагард. Угодлівасць, рабалепства, падхалімства. Найбольшым халуйствам сярод.. [паноў] вызначаўся маркіз Аляксандр Беляпольскі. Якімовіч. На памылках ці трэба вучыцца? Імі трэба, як зеллем, лячыцца Ад зласлівасці, ганарлівасці, Ад халуйства і ад ліслівасці. Грачанікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недавучы́цца, ‑вучуся, ‑вучышся, ‑вучыцца; зак.
Правучыцца менш, чым трэба, не закончыць адукацыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панука́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і пану́кваць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. каго (што). Прымушаць рабіць што-н. хутчэй, падганяць (першапачаткова вокрыкам «ну», звернутым да каня).
П. каня.
Гэтых хлопцаў не трэба п. у рабоце.
2. кім. Дэспатычна распараджацца кім-н.
П. падлеткамі.
|| наз. панука́нне, -я, н. і пану́кванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папе́рад (разм.).
1. прысл. Уперад.
Жанчына пайшла п., паказваючы, куды трэба пад’язджаць.
2. прысл. Спачатку, раней.
П. памый рукі, а потым садзіся за стол.
3. прыназ. з Р. Ужыв. для ўказання на прадмет ці асобу, раней за якія кім-, чым-н. было ўтворана якое-н. дзеянне.
Ён з’явіўся п. усіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пераплаці́ць, -лачу́, -ла́ціш, -ла́ціць; -ла́чаны; зак., што.
1. без дап. Заплаціць больш, чым трэба.
П. за пакупку.
2. чаго. Заплаціць, выплаціць паступова за што-н. вялікую колькасць (грошай; разм.).
Колькі я грошай пераплаціла за кнігі.
|| незак. перапла́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. перапла́та, -ы, ДМ -ла́це, ж. і перапла́чванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перастая́ць, -таю́, -таі́ш, -таі́ць; -таі́м, -таіце́, -тая́ць; -то́й; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прастаяць больш, чым трэба, сапсавацца, змяніцца якасна ад доўгага стаяння.
Жыта перастаяла.
2. што. Перачакаць што-н. стоячы.
П. дождж пад страхой.
|| незак. перасто́йваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. перасто́й, -ю, м. (спец.; да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
булава́, -ы́, мн. була́вы і (з ліч. 2, 3, 4) булавы́, була́ў, ж.
1. Кароткае жазло з патаўшчэннем на канцы ў выглядзе шара або васьмігранніка (гіст.).
Атаманская б.
І да булавы трэба галава (прыказка).
2. Гімнастычны ручны снарад, які мае выгляд бутэлькі з патаўшчэннем на вузкім канцы.
Практыкаванні з булавой.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)