крыні́чышча, ‑а, н.
Паглыбленне, у якім знаходзіцца, б’е крыніца; крынічнае месца. З дарогі відна была старая крыніца — мініяцюрнае азярцо з багністым крынічышчам навокал. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расхо́джаны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Разбіты, папсаваны доўгай хадою. Расходжаныя прыступкі. □ Ідзе .. [сусед] пасярод дарогі і шырокімі расходжанымі ступнямі босых ног мякка шлёпае па пяску. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазано́сіць, -но́шу, -но́сіш, -но́сіць; -но́шаны; зак., каго-што.
1. Занесці, даставіць куды-н. усіх, многіх або ўсё, многае.
П. інструменты ў кладоўку.
2. Упісаць куды-н. усіх, многіх або ўсё, многае.
П. студэнтаў у спісы.
П. рахункі ў рэестр.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Засыпаць, замесці ўсё, многае або ўсіх, многіх.
Завіруха пазаносіла снегам усе дарогі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кружы́ць, кружу́, кру́жыш, кру́жыць; кру́жаны; незак.
1. каго-што. Застаўляць рухацца па крузе.
К. у танцы каго-н.
2. Тое, што і кружыцца (у 2 знач.).
Бусел кружыў над старой ліпай.
3. Блукаць, хадзіць, збіўшыся з дарогі.
Тры гадзіны кружыла па сасонніку.
4. Тое, што і кружыцца (у 3 знач.).
На вуліцы кружыла мяцеліца.
|| наз. кружэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мру́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; незак.
Абл. Жмурыцца (пра вочы). Слепіць вочы ён, снег, І дарогі разбег, І ты мружышся: «Снег!.. Што за студзеньскі снег!..» Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазаціха́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.
Заціхнуць — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Гледачы пазаціхалі. □ Ля бяроз, што пазаціхалі нанач ля дарогі, пырхалі сініцы. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абхо́дчык, ‑а, м.
Рабочы, які даглядае ўчастак дарогі. Пуцявы абходчык. □ Абходчык я дарожны, Люблю людзей і свет І на дарозе кожны Чытаць умею след. Непачаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заве́яны, ‑ая, ‑ае.
Засыпаны, занесены снегам. А ў вёсках завеяны вуліцы, у мяккіх гурбах купаюцца сані. Чарот. Гляджу, а саннай дарогі няма, снегам завеяна. Ігнаценка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыракала́пы, ‑ая, ‑ае.
Які мае шырокія лапы. Потым «Волга» ўляцела спачатку ў драбналессе, а праз якія пяць хвілін да дарогі падступілі вялікія шыракалапыя елкі. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збо́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
1. Сысці або з’ехаць убок, даючы каму‑н. дарогу. Алена борзда збочыла ў ячмень, каб даць конніку дарогу. Мележ. Міхась збочыў, уступаючы дарогу жанчынам. Васілёнак.
2. Звярнуць убок з дарогі, мяняючы кірунак руху; павярнуць куды‑н. Збочыць у завулак. □ Міхась збочыў з язджалай дарогі і, расхінаючы рукамі галлё маладога зарасніку, пабрыў па лесе. Сачанка. // перан. Адмовіцца ад ранейшых прынцыпаў, поглядаў, змяніць свае паводзіны. А калі ты збочыш з той дарогі, Што да мэты нас вядзе святой, — Не чакай ніякай дапамогі І падтрымкі не прасі маёй! Непачаловіч.
3. што. Разм. Павярнуць убок, скрывіць (галаву, шыю і пад.). Збочыць плячо.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)