збо́рны, -ая, -ае.
1. Які з’яўляецца месцам збору каго-н.
З. пункт.
2. Які складаецца з аб’яднаных у цэлае разнародных частак.
Зборная каманда (у спорце: з лепшых ігракоў розных каманд).
3. Састаўлены з асобных гатовых дэталей, элементаў; заснаваны на прымяненні такіх дэталей.
З. дом.
Зборныя канструкцыі.
Зборнае домабудаўніцтва.
4. Абагульнены, які адносіцца да многіх.
З. літаратурны вобраз.
5. У граматыцы — які абазначае сукупнасць прадметаў ці асоб, што ўспрымаюцца як адзінае цэлае.
Зборныя назоўнікі.
|| наз. збо́рнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ско́ры, -ая, -ае.
1. Які адбываецца з вялікай скорасцю, у кароткі прамежак часу; які мае вялікую скорасць.
С. ход.
С. цягнік.
Скоры (наз.) прыбывае да першай платформы.
Скора (прысл.) ідзе.
2. перан. Здольны хутка працаваць, дзейнічаць; схільны спяшацца (разм.).
С. ў рабоце.
Да стала — с., а на сенажаць — хворы (прыказка).
3. Які адбываецца ў кароткі час, тэрмін.
С. ад’езд.
4. Які павінен адбыцца хутка.
Да скорага спаткання!
◊
На скорую руку (зрабіць што-н.; разм.) — хутка і неакуратна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мно́жны, -ая, -ае.
Які складаецца з вялікай колькасці чаго-н., праяўляецца ў мностве форм, відаў.
Множная этымалогія.
○
Множны лік — граматычны разрад, які паказвае, што гаворка ідзе пра многія прадметы, асобы.
|| наз. мно́жнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насці́льны, -ая, -ае.
1. Плаўны, які ідзе амаль па прамой лініі (спец.).
Н. скачок.
2. Які ідзе паралельна паверхні зямлі на пэўнай вышыні (спец.).
Н. агонь.
Насцільная траекторыя палёту куль.
|| наз. насці́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гу́чны, -ая, -ае.
1. Які характарызуецца выразным, далёка чутным гукам.
Г. голас.
Гучная мелодыя.
2. перан. Які атрымаў шырокую вядомасць.
Гучная слава.
Гучнае імя.
3. перан. Напышлівы, многаабяцаючы.
Гучныя фразы.
|| наз. гу́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дэманстраты́ўны, -ая, -ае.
1. Які ўчыняецца з мэтай дэманстрацыі (у 5 знач.).
Дэманстратыўнае адмаўленне ад дзяжурства.
Дэманстратыўна (прысл.) пакінуць сход.
2. Які з’яўляецца тактычнай дэманстрацыяй (у 4 знач.) з мэтай заблытаць праціўніка.
Д. манеўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
звера...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) які мае адносіны да звера, звяроў, такі, як у звера, звяроў, напр.: зверабойны, звералоў, зверападобны;
2) які мае адносіны да зверагадоўлі, напр.: зверагаспадарка, зверапітомнік, звераферма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ко́ўзкі, -ая, -ае (разм.).
1. Зусім гладкі, які не стварае трэння і на якім цяжка ўтрымацца; слізкі.
Коўзкая сцежка.
2. Які мае гладкую паверхню і рухаецца шляхам слізгання.
Коўзкія санкі.
|| наз. ко́ўзкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кошт, -у, М -шце, м.
Выражаная ў грашах вартасць чаго-н. або велічыня затрат на што-н.
К. паліто.
К. вытворчасці.
◊
На чый (які) кошт; за чый (які) кошт — на чые-н. сродкі, грошы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паслядо́ўны, -ая, -ае.
1. Які бесперапынна ідзе адзін за адным.
Паслядоўныя этапы работы.
2. Лагічна абгрунтаваны, які заканамерна вынікае з чаго-н.
П. вывад.
П. ход думак.
Разважаць паслядоўна (прысл.).
|| наз. паслядо́ўнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)