Verbum

павыязджа́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

1. Выехаць адкуль‑н. — пра ўсіх, многіх. Памешчыкі ў нас распрадалі маёнткі яшчэ да першай сусветнай вайны, павыязджалі ў горад. Карпюк.

2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Разм. Высунуцца, выпасці — пра ўсё, многае. У .. [маці] расплялася з куклы каса і павыязджалі чорныя шпількі. Пташнікаў.

аптэ́ка, ‑і, ДМ ‑тэцы, ж.

1. Установа, дзе па рэцэптах урачоў робяцца і адпускаюцца лякарствы, прадаюцца санітарна-гігіенічныя, касметычныя і інш. прадметы. [Кузняцоў:] — І не задумвайцеся, неадкладна ідзіце працаваць у аптэку. Новікаў.

2. Набор лякарстваў, неабходны для першай дапамогі або хатняга лячэння; аптэчка. Хатняя аптэка.

•••

Як у аптэцы — вельмі дакладна.

[Ад грэч. apotheke — склад.]

купе́ц, ‑пца, м.

1. Уладальнік гандлёвага прадпрыемства, які займаецца прыватным гандлем. // У дарэвалюцыйнай Расіі — асоба купецкага саслоўя. Купец першай гільдыі.

2. Уст. Пакупнік. Сюды, на «Конскі базар», і з’язджаліся купцы коней. Хведаровіч. // Нар.-паэт. Пра жаніха ў час сватання. — Бывайце, суседзі! — крыкнуў Сімон .. — Прывязу вам купца-малайца, рыхтуйце вяселле! Самуйлёнак.

рэда́ктар, ‑а, м.

1. Той, хто правіць, рэдагуе які‑н. тэкст, рукапіс. Літаратурны рэдактар.

2. Кіраўнік выдання (газеты, кнігі і пад.), які зацвярджае яго змест. Чарнявы намячаўся калі не ў рэдактары, дык у намеснікі рэдактара першай беларускай газеты, якая мелася выходзіць у бліжэйшыя дні. Колас. У прыемнай рэдактара было бязлюдна. Хадкевіч.

мініяцю́ра, ‑ы, ж.

1. Невялікі рысунак або размаляваная закладка ў старадаўнім рукапісе, кнізе. Рукапіс з мініяцюрамі.

2. Невялікая карціна або партрэт вельмі тонкай работы, старанна аздоблены.

3. Мастацкі твор малой формы. У першай кнізе Ю. Свіркі пераважалі мініяцюры-замалёўкі прыроды з ухілам да філасофскага асэнсавання вобразаў. Лойка.

•••

У мініяцюры — у зменшаным памеры.

[Іт. miniatura, ад лац. minium — кінавар, сурык.]

бядне́ць, ‑нею, ‑нееш, ‑нее; незак.

Ператварацца ў бедняка, траціць сваё багацце. Там, дзе поблізу чутны ў людской гаворцы гарады Нясвіж і Слуцк, незадоўга да першай імперыялістычнай вайны пачаў бяднець у сваім вялікім маёнтку пан Гальвас. Чорны. // Спусташацца, траціць разнастайнасць, мізарнець. // перан. Траціць былую глыбіню, мізарнець, рабіцца пасрэдным. Бяднець на думкі. Бяднець на ідэі.

інтраду́кцыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Кароткі музычны ўступ, які папярэднічае асноўная частцы музычнага твора. Як у першай, так і ў другой оперы Глінка стварыў небывалыя па сваёй прыгажосці сімфанічныя карціны, інтрадукцыі, сімфанічныя антракты. «ЛіМ».

2. Перасяленне чалавекам карысных жывёл і раслін у мясцовасці, дзе іх раней не было. Інтрадукцыя новых сартоў яблынь.

[Лац. introductio — увяданне.]

каласава́ць ​¹, ‑суе; незак.

Выпускаць колас у працэсе росту (пра злакі). Жыта каласуе. Пшаніца каласуе. // Пра поле, ніву, на якіх пасевы выпускаюць колас. Шумяць, каласуюць зялёныя нівы На вольных прасторах маёй Беларусі. Хведаровіч.

каласава́ць ​², ‑сую, ‑суеш, ‑суе; незак., што.

Разм. Паўторна абмалочваць каласы, якія засталіся цэлымі пасля першай малацьбы. Каласаваць ячмень.

ладу́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Уст.

1. Род патранташа ў кавалерыстаў, якім карысталіся да першай сусветнай вайны. // Сумка для пораху, шроту ў паляўнічых.

2. Набой для стрэльбы; трубачка ў форме гільзы з порахам і шротам для аднаго зараду. Надзеў [дзед Талаш] праз плячо паляўнічую .. торбу на шырокім пасе, дастаў ладункі з порахам. Колас.

[Ад польск. ładunek — зарад.]